اثر سيستم تكثيري ، جايگاه قلمه در ساقه و غلظت IBA بر ريشه‌زايي پايه‌هاي مالينگ مرتون 106 و 111

Effect of propagation systems, cutting position and IBA concentrations on rooting of malling merton (106, 111) cuttings

كاربرد پايه‌هاي رويشي به منظور افزايش كمي و كيفي باغ‌هاي سيب ضروري است. آسان‌سازي فنون تكثير پايه‌هاي رويشي و جلوگيري از افزايش هزينه‌ها اثر مثبت بر روند توسعة باغ‌هاي پاية مالينگ دارد. اين آزمايش به منظور بررسي امكان استفاده از سر‌شاخه‌هاي پايه‌هاي رويشي بالاي محل پيوند و كاهش ضايعات پايه‌هاي سربرداري‌شده پس از پيوند و بررسي اثرات تيمارهاي مختلف جايگاه قلمه در بخش‌هاي مختلف انتهايي، مياني و پاييني شاخه، غلظت‌هاي مختلف هورمون ايندول بوتيريك اسيد در دو سيستم تكثيري خزانه و گلخانه انجام شد و متغيرهاي ريخت‌زايي مثل درصد ريشه‌زايي، درصد كالوس‌زايي، تعداد ريشه، طول ريشه و ميزان كالوس در دو پايه رويشي مالينگ مرتون [106، 111] ارزيابي شدند. نتايج نشان داد كه بين تيمارهاي سيستم تكثير، جايگاه قلمه، نوع پايه و غلظت IBA اختلاف معني‌داري وجود دارد. مقايسة ميانگين‌ها نشان داد كه سيستم تكثير قلمه در خزانه به‌صورت غيرقطبي با 28/77 درصد ريشه‌زايي نسبت به سيستم تكثير گلخانه‌اي با 22/19 درصد ريشه‌زايي تفاوت معني‌داري دارد. همچنين، قدرت ريشه‌زايي پاية مالينگ مرتون 106 با 38/82 درصد نسبت به پاية مالينگ مرتون 111 با 12/4 درصد ريشه‌زايي به‌طور معني‌داري بيشتر بود. غلظت 2500 ميلي‌گرم در ليتر ايندول بوتيريك اسيد با 33/38 درصد، نسبت به ساير سطوح داراي بيشترين ميزان ريشه‌زايي بود.

Using apple clonal rootstocks is necessary for improving crop efficiency in apple orchards. After grafting of apple cultivars on malling rootstocks, the extra parts of the rootstock was used as stem cuttings. Apical, middle and basal parts of these shoots were used as cuttings. Two propagation conditions, greenhouse and nursery and three concentrations of Indole-3- Butyric acid (IBA) on rooting, callus production, root number and root length of two apple rootstocks (MM106, MM111). Some cuttings were placed upside down. The results showed that there were significant differences among the different treatments of cultural system, cutting position, type of rootstock and IBA concentration. The percentage of rooting in nursery propagation system with inverted cuttings (28.77%) have significant difference with greenhouse system (22.19%) and MM106 with 38.82% rooting had a significant difference to MM111 with 12.4% rooting. The highest rooting percentage (38.82%) was obtained at 2500 mg/l of IBA.