تاثير فعاليتهاي انساني بر غلظت فلزات سنگين (Ni، Zn، Pb و Fe) در رسوبات سطحي مصب رودخانه شور، شرق بندرعباس

Anthropogenicimpacts on heavy metals (Pb, Ni, Zn and Fe) concentration in surface sediments of Shoor River Estuary, Bandar Abbas

فلزات سنگين به علت اثرات سمي در محيط، تجمع زيستي در گونه هاي مختلف آبزيان و ايجاد بزرگنمايي زيستي در زنجيره هاي غذايي از اهميت ويژه اي برخوردار هستند. از اين رو فلزات نيكل، روي، سرب و آهن در رسوبات سطحي مصب رودخانه شور به منظور تعيين غلظت و ارزيابي وضعيت آلودگي، مورد بررسي قرار گرفته اند. لذا، براي تعيين درجه آلودگي و كيفيت زيست محيطي رسوبات منطقه، شاخص هايي همچون ضريب غني شدگي و درجه آلودگي اصلاح شده براي هر يك از ايستگاه هاي نمونه برداري و منطقه مورد مطالعه برآورده شده است. ميانگين غلظت هاي اين فلزات با ميانگين آنها در مناطق ديگر مقايسه شده است، كه نشان داد نيكل و روي مقادير بيشتري را نسبت به اكثر مناطق ديگر داشتند، ولي سرب داراي مقادير كمتري بود. نتايج حاصل از EF نشان دهنده تجمع پايين نيكل در رسوبات سطحي منطقه است، و روي در ايستگاه هاي مختلف داراي درجات متفاوت غني شدگي مي باشد، كه آن را مي توان به تاثير عوامل انسان زاد علاوه بر منشاء طبيعي آنها نسبت داد. در حالي كه سرب فاقد غني شدگي است و هيچ گونه آلودگي انسان زادي را مطرح نمي نمايد. بر اساس شاخص mCd، ناحيه مورد مطالعه از نظر كيفيت زيست محيطي، در تمامي نقاط نمونه برداري، در زمره مناطق غيرآلوده تا آلودگي بسيار اندك است. به عبارت ديگر، اين شاخص مبين وضعيت عمومي بسيار پايين آلودگي در رسوبات منطقه به فلزات سنگين مورد بررسي است. با اين وجود به دليل توسعه سريع شهرنشيني و صنعتي بندرعباس، پايش آلودگي فلزات سنگين در منطقه مطالعاتي به سبب اهميت اكولوژيكي آن به صورت مداوم ضروري مي باشد.

Toxicity of trace metals in the environment, bioaccumulation in aquatic environments and in food chains are of great importance.This study concentrates on the distribution patterns of some heavy metals (Pb, Ni, Zn and Fe) in surface sediments of Shoor River estuary to obtain an overall classification for the origins of the metals in the studied area. In order to determine the degree of Contamination and environmental quality of region sediments, indexes such as the Enrichment Factor (EF) and Modified degree of Contamination (mCd) for each of the sampling stations applied.The results of EF represented the low accumulation of Ni in the surface sediments of region, and Zn in different stations have different degrees of enrichment, which can be attributed to the influence of anthropogenic factors. While, Pb was no enrichment and did not pose anthropogenic contamination. According to mCd, study area in terms of environmental quality, in all sampling stations was in order to uncontaminated until very slight contamination areas. This study revealed that on the basis of computed indexes,Shoor River estuary was classified as very low contamination estuary. Nevertheless, due to rapid urbanization and industrial development of Bandar Abbas, monitoring of heavy metals contamination in the study area due to its ecological importance is necessary.