بررسي غلظت سرب و كادميوم در ماهي قزل آلاي رنگين كمان (Oncorhynchus mykiss) و ارزيابي خطر مصرف آن

Assessment of cadmium and lead concentration in rainbow trout (Oncorhynchus mykiss) and calculation the food consumption risk

زمينه و هدف: فلزات سنگين به‌­عنوان يكي از گروه­ هاي اصلي آلاينده ­هاي محيط­ هاي آبي موجب ايجاد مسموميت و نگراني در مصرف ماهي شده ­اند. از اين‌رو پژوهش حاضر با هدف بررسي غلظت‌هاي سرب و كادميوم در اندام ­هاي كبد و عضله، همچنين ارتباط آن با وزن و طول چنگالي ماهي قزل­ آلاي رنگين­ كمان (Oncorhynchus mykiss) و ارزيابي خطر مصرف غذايي آن انجام شد. روش بررسي: 30 قطعه قزل ­آلاي رنگين­ كمان از يك حوضچه پرورش ماهي، واقع در شهرستان­ سنندج برداشت شد. پس از آماده‌سازي نمونه­ ها به‌روش هضم اسيدي، غلظت‌هاي فلزات سرب و كادميوم با استفاده از دستگاه جذب اتمي اندازه ­گيري شد. يافته ­ها: ميانگين غلظت كادميوم در اندام ­هاي كبد و عضله به­ ترتيب 0/62 و µg/g 0/16 وزن تر و سرب 26/31 و µg/g 23/65 وزن تر به‌دست آمد. ميزان سرب اندازه گيري شده از بسياري از غلظت‌هاي مجاز بين‌المللي بيشتر بود. ارتباط معني‌داري بين غلظت كادميوم و سرب با طول چنگالي و وزن كل در كبد و نيز كادميوم با طول چنگالي و وزن كل در عضله به‌دست آمد (0/01>p). ميزان نسبت خطر هدف و نيز ميزان جذب روزانه و هفتگي سرب و كادميوم پايين‌تر از ميزان مجاز بود. حد مجاز مصرف از نظر كادميوم و سرب براي افراد بالغ به ترتيب 0/44 و kg/day 0/01 و براي كودكان 0/09 و kg/day 0/002 به‌دست آمد. نتيجه­ گيري: نتايج مطالعه حاضر نشان داد كه ميزان كادميوم و سرب در ماهي قزل­ آلاي رنگين ­كمان پايين­تر از حدي است كه با ميزان مصرف كنوني، خطرات بهداشتي را در بلند مدت متوجه مصرف كنندگان آن كند.

Background and Objective: Heavy metals as a main group of aquatic pollutants cause poisoning and concern in fish consumption. The aim of the present study was to assess cadmium (Cd) and lead (Pb) concentration in liver and muscle of rainbow trout (Oncorhynchus mykiss). Additionally, the relationship between the heavy metals concentration with weight and length and the consumption risk of the species were assessed. Materials and Methods: Thirty specimens of rainbow trout were obtained from a fish farming ponds that is located in Sanandaj City. After acidic digestion of the specimens, concentration of Cd and Pb were determined by using atomic adsorption spectrophotometer. Results: The average concentration of Cd and Pb were 0.62 and 26.31 μg/g wet weight (ww) in liver and 0.16 and 23.65 μg/g ww in muscle, respectively. The amount of Pb was higher than the maximum acceptable level that is permitted by most international organizations. There was a significant correlation between Cd and Pb with length and total weight of liver. Also, a significant relationship was found between Cd and length and total weight of muscle (p < 0.01). The amount of THQ, Daily and weekly intake of Cd and Pb were lower than the allowable proposed dose. The maximum allowable consumption rate of Cd and Pb were 0.16 and 0.09 kg/day for adults and 0.01 and 0.002 kg/day for children, respectively. Conclusion: The results of the present study showed that the amount of Cd and Pb in the rainbow trout is safe to consume and does not threaten the health of consumer with current consumption rate.