تأثير افزودن نيتروگليسيرين داخل وريدي به ليدوكايين در بهبود كيفيت بيحسي منطقه‌اي داخل وريدي

The effect of addition of intravenous nitroglycerin to lidocaine for improvement of quality of intravenous regional anesthesia

چكيده زمينه و هدف: از عوارض بيحسي منطقه‌اي داخل وريدي، شروع آهسته بيحسي، شلي ضعيف عضلات، درد تورنيكه و شروع درد پس از خالي كردن كاف تورنيكه مي‌باشد. ما در اين كارآزمايي باليني دو سوكور اثر نيتروگليسيرين داخل وريدي را در بهبود بيحسي منطقه‌اي داخل وريدي مورد بررسي قرار داديم. روش بررسي: در اين مطالعه 46 بيمار 50-20 ساله به طور تصادفي در دو گروه مساوي قرار گرفتند. تحت شرايط يكسان، در گروه شاهد براي انجام بيحس منطقه‌‌اي داخل وريدي mg/kg3 ليدوكايين 0/5% و در گروه مداخله علاوه بر آن µg200 نيتروگليسيرين مورد استفاده قرار گرفت. علايم حياتي و درد تورنيكه بيماران بر اساس نمره دهي VAS پيش از بستن تورنيكه و در زمانهاي 5، 10، 15، 20 و 30 دقيقه بعد از تزريق، اندازه‌گيري و ثبت شد. زمان شروع بلوك حسي و بلوك حركتي نيز در تمام بيماران ثبت شد. شدت درد بيماران در طي 0/5، 2، 4، 6، 12 و 24 ساعت بعد از باز شدن تورنيكه و مقدار كل پتيدين مصرفي در 24 ساعت اندازه‌گيري و ثبت شد. يافته‌ها: شروع بلوك حسي و حركتي در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد سريعتر (به ترتيب 2/61 در مقابل 5/09 و 4/22 در مقابل 7/04 دقيقه) (0/05>p) و برگشت بلوك حسي، بلوك حركتي و زمان شروع درد تورنيكه طولاني‌تر (به ترتيب، 7/26 در مقابل 3/43، 9/70 در مقابل 3/74 و 25 در مقابل 16/65 دقيقه) (0/05>p) بود. زمان بي دردي بعد از باز كردن تورنيكه طولاني‌تر و شدت درد تورنيكه كمتر بود (0/05>p). همچنين، ميانگين دوز مصرفي فنتانيل داخل وريدي در حين عمل، ميانگين پتيدين مصرفي داخل عضلاني در طول روز اول بعد از عمل و ميانگين شدت درد تا ساعات 4، 6، 12 و 24 در گروه مداخله كمتر از شاهد بود (0/05>p). هيچ عارضه خاصي در بيماران دو گروه ثبت نشد. نتيجه‌گيري: افزودن نيتروگليسيرين به ليدوكايين در بيحسي منطقه‌اي داخل وريدي بدون هيچ عارضه‌اي شروع بلوك حسي و حركتي را تسريع كرده و باعث كاهش درد تورنيكه و درد بعد از عمل مي‌شود.

ABSTRACT Background and Aim: Disadvantages of intravenous regional anesthesia (IVRA) include slow onset, poor muscle relaxation, tourniquet pain, and rapid onset of pain after tourniquet deflation. In this randomized, double-blind study, we evaluated the effect of addition of nitroglycerine (NTG) to lidocaine for improvement of IVRA. Material and Methods: Forty six patients (20-50 yrs) were randomly assigned into 2 equal groups. Under identical conditions, the control group received 3 mg/kg of lidocaine 0.5% diluted with saline, and the study group received an additional 200 µg NTG. Vital signs and tourniquet pain were measured on the basis of VAS score and recorded before applying tourniquet and 5, 10, 15, 20, and 30 min after administration of anesthetic solution. The onset of sensory and motor block was measured and recorded for all patients. Severity of pain was measured at 5 min, 2, 4, 6, 12, 24, hours after deflation of tourniquet and the total dosage of pethidin injected in the first 24 hours after operation was calculated. Results: Sensory and motor block began more rapidly in study group than control group (2.61 vs. 5.09 and 4.22 vs. 7.04 min., respectively) (p<0.05). Recovery from sensory and motor block and onset of tourniquet pain were delayed (7.26 vs. 3.43, 9.70 vs. 3.74 and 25 vs. 16.65min., respectively) (p<0.05). Duration of analgesia after tourniquet deflation was more prolonged and tourniquet pain intensity was lower in study group (p<0.05). Fentanyl requirement during operation and meperidine used during first postoperative day and pain intensity at 4, 6, 12 and 24hr postoperatively were lower in study group) p<0.05). No significant side effect was noted in the patients of both groups. Conclusion: Addition of NTG to lidocaine in intravenous regional anesthesia accelerates the onset of anesthesia and decreases the tourniquet and postoperative pain, without any side effect.