تغييرات زماني و مكاني ساختارجامعه فيتوپلانكتوني در آب هاي مخازن چاه نيمه هاي سيستان

Temporal and spatial variation of the phytoplankton community in the Chahnime Reservoirs-Sistan

مطالعه حاضر به منظور بررسي تغييرات ساختار جامعه فيتوپلانكتوني، ميزان كلروفيل و برخي ويژگي-هاي محيطي در طي يك سال (93-92) به صورت فصلي در مخازن چاه نيمه هاي سيستان انجام شد. در طول مطالعه 28 جنس متعلق به پنج گروه Chlorophyta (12جنس)، Bacillariophyta(7 جنس)، Cyanophyta ( 5جنس)، Dinophyta (3 جنس) و Euglenophyta (1 جنس) شناسايي شدند. بيشترين و كمترين ميانگين فراواني جامعه فيتوپلانكتوني به ترتيب در دوره اول (تابستان) (4^10×3/6 سلول در ليتر) و دوره سوم (زمستان) (4^10×1/1 سلول در ليتر) ثبت گرديد. دامنه تغييرات ميانگين مقدار شاخص تنوع شانون بين 1/7 (دوره سوم نمونه برداري) و 3/2 (دوره اول نمونه برداري) حاصل شد. Chlorophyta از نظر فراواني و تعداد جنس به عنوان شاخه غالب بوده و دياتومه ها، سيانوباكتري ها و دينوفلاژله ها به ترتيب در رده هاي بعدي قرار داشتند. نتايج نشان داد كه گروه هاي فيتوپلانكتوني روابط متفاوتي را با فاكتورهاي محيطي دارند، به طوريكه pH، دما و مواد مغذي (شامل فسفات، سولفات و نيتريت) نقش مهمتري را در تغيير ساختار جامعه فيتوپلانكتوني در اين مخازن داشتند. ميزان متوسط سالانه كلروفيل a براي چاه نيمه هاµg/l 2/36 به دست آمد كه بر اين اساس چاه نيمه هاي سيستان در گروه مناطق اليگوتروف قرار مي گيرند. اينگونه مطالعات براي برنامه ريزي جهت پرورش ماهي و مديريت منابع آب در مخازن ذخيره آب ضروري مي باشد.

This study investigated seasonal changes in density and diversity of phytoplankton, chlorophyll a content, and some environmental characteristics in the Sistan region during 2014. Totally, we detected 28 genera that belonged to five groups of Chlorophyta (12 genera), Bacilloriophyta (7 genera), Cyanophyta (5 genera), Dinophyta (3 genera), and Euglenophyta (1 genus). We observed that Chlorophyta contributed to the maximum density and diversity followed by Bacilloriophyta, Cyanophyta and Dinophyta. The mean Shannon index varied from 1.7 to 2.3 during the study period. Maximum (3.6×104 cells 1p1) and minimum (1.1×104 cells 1p3) densities were recorded. The present study revealed that Phytoplankton groups have different relationships to environmental factors of pH, temperature and nutrients that have a greater role in the changes of phytoplankton in the reservoirs. In this study the annual average chlorophyll a was 2.36 µg/l, which reservoirs of Chahnime grouped into oligotrophic regions. These types of studies are prerequisites for evolving fish culture programs and management of water resources.