طراحي و آزمون مدل كيفيت روابط خانوادگي و اضطراب اجتماعي با نقش واسطه اي انسجام خانواده

(Association between Quality of Family Relationships and Social Anxiety (Investigating the Mediating Role of Family Cohesion

سابقه و هدف: با توجه به اهميت روابط خانوادگي در رفتار فرزندان، پژوهش حاضر با هدف طراحي و آزمون مدل كيفيت روابط خانوادگي (تعارض والدين،روابط خواهر برادري و سبك هاي فرزندپروري) و اثر بخشي آن بر اضطراب اجتماعي با نقش واسطه‌ اي انسجام خانواده انجام شد. مواد و روش‌ها: جامعه اين تحقيق شامل كليه دانش آموزان دبيرستان دخترانه شهر كرج بود كه از اين بين تعداد250 نفر با روش نمونه‌گيري خوشه‌اي چند مرحله‌اي به عنوان نمونه انتخاب شدند. شركت‌كنندگان مقياس اضطراب اجتماعي نوجوانـان (SASA)،پرسشنامه انسجام خانواده (FCS)، مقياس تاكتيك‌هاي تعارض (CTS)، شاخص رابطه با برادر و رابطه با خواهر (IBR, ISR) و پرسشنامه شيوه فرزند پروري بامريند (BPSI) را تكميل نمودند. براي تحليل داده‌ها از شاخص‌ها و روش‌هاي آماري شامل فراواني، درصد، ميانگين، انحراف معيار، ضريب همبستگي پيرسون و براي بررسي نقش واسطه‌اي از تحليل مسير استفاده گرديد. يافته‌ها: يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه از ميان مؤلفه‌هاي كيفيت روابط خانوادگي، بين تعارض والدين و سبك فرزندپروري مستبد با اضطراب اجتماعي همبستگي مثبت معنادار (05/0> p). و بين كيفيت روابط خواهر و برادر با اضطراب اجتماعي همبستگي منفي معنادار وجود دارد (05/0> p). در اين پژوهش، نقش واسطه‌اي انسجام خانواده فقط در رابطه بين كيفيت روابط خواهر و برادر با اضطراب اجتماعي تأييد گرديد. در‌ مجموع، 60 درصد از واريانس اضطراب اجتماعي از طريق متغيرهاي مدل پيشنهادي تبيين شد. استنتاج: مي‌توان نتيجه گرفت كه كيفيت روابط خانوادگي (تعارض والدين، كيفيت روابط خواهر و برادر و سبك فرزندپروري مستبد) و انسجام خانواده مي‌توانند در تبيين نظري و درمان‌هاي روانشناختي براي افراد مبتلا به اضطراب اجتماعي مورد توجه قرار گيرند.

Background and purpose: Family relationships have a major role on the behavior of children, so, this study aimed at investigating the association between quality of family relationships (parental conflict, sister brotherhood relationships, and parenting styles) and social anxiety while considering the mediating role of family cohesion. Materials and methods: The research population included all high school girls in Karaj, Iran among whom 250 were selected using multi-stage cluster sampling. The participants completed Social Anxiety Scale for Adolescents (SASA), Family Confidence Questionnaire (FCS), Conflict Tactics Scale (CTS), Index Brother or Sister Relationship (IBR or ISR), and Baumrind Parenting Style Index (BPSI). The path analysis was conducted to investigate the mediating role of family. Results: The findings showed a significant positive correlation between social anxiety and parental conflicts and authoritative parenting style (p<0.05). But, there was a significant negative correlation between social anxiety and the quality of sibling relationships (p<0.05). The mediating role of family cohesion was confirmed only between the quality of sibling relationships and social anxiety. In this research, 60% of social anxiety variance was explained through the variables in the model proposed. Conclusion: It is believed that the quality of family relationships (parental conflicts, the quality of sibling relationships, and the authoritative parenting style) and family cohesion could be used for theoretical explanations and psychological treatments in people with social anxiety.