ارزشيابي اقتصادي برنامه ملي پيشگيري از بتاتالاسمي ماژور در دانشگاه علوم پزشكي مازندران

Economic Evaluation of Implementing National Beta Thalassemia Prevention Program in Mazandaran University of Medical Sciences

سابقه و هدف: تالاسمي ماژور يكي از مشكلات مهم سلامتي و قابل پيشگيري است. با توجه به گذشت دو دهه از اجراي برنامه ملي پيشگيري از بتا تالاسمي ماژور در ايران، مطالعه حاضر به منظور مقايسه هزينه‌ها و نتايج اجراي برنامه از سال 1389 لغايت 1393 در دانشگاه علوم پزشكي مازندران انجام شد. مواد و روش‌ها: اين مطالعه يك پژوهش توصيفي- تحليلي با رويكرد ارزشيابي اقتصادي است. داده‌هاي مورد نياز از فرم‌هاي آماري معاونت بهداشتي و هزينه آزمايشات تشخيص ژنتيك و پزشكي قانوني براساس تعرفه‌هاي خدمات تشخيصي و درماني استخراج شد. ساير هزينه ها با استفاده از مقالات استاندارد در كشور، مصاحبه با محققين و كارشناسان تعيين گرديد. كليه هزينه‌ها بر اساس ارزش اقتصادي سال 1393 و در نرم افزار Excel 2007 مورد محاسبه قرار گرفت. يافته‌ها: مجموع هزينه‌هاي مستقيم (متغير و ثابت) پزشكي، مستقيم غيرپزشكي و غيرمستقيم اجراي برنامه ملي پيشگيري در يك سال به طور متوسط، بالغ بر 18,418,872,744 ريال بود. هم‌چنين متوسط هزينه پيشگيري از يك مورد تولد در سال 341،090،236 ريال برآورد شد. نسبت هزينه‌هاي پيشگيري به درمان 1 به 12 بود. طي 5 سال اجراي برنامه ملي از تولد 270 جنين مبتلا به بيماري تالاسمي پيشگيري به عمل آمد. موفقيت برنامه ملي پيشگيري در مازندران به ميزان 95 درصد است. استنتاج: تحليل هزينه- منفعت نشان داد كه برنامه پيشگيري از تالاسمي در مازندران بسيار سودمند مي‌باشد و فارغ از شيوع بالاي تالاسمي در مازندران، اثربخشي اجراي اين برنامه بهداشتي در اين دانشگاه بسيار چشمگير بوده است.

Background and purpose: Thalassemia is a preventable genetic disorder that is a major health problem. It is now two decades since implementation of the national program for preventing β-thalassemia major in Iran. This study was conducted to compare the costs and results of this program from 2010 to 2014 in Mazandaran University of Medical Sciences. Materials and methods: Economic evaluation was done in this descriptive analytic study. We extracted the data from surveillance reports of health deputy and costs of laboratory services from the private and public sectors and Legal Medicine Organization tariffs. Other cost items were determined using published reports and articles, and interviewing the administrators and researchers. All costs were calculated in Excel 2007 based on the economic value of 2014. Results: The total direct costs of medical services, direct non-medical and non-medical direct costs of implementation of national program for preventing β-thalassemia major in one year were over 18,418,872,744 Rials. The average cost of prevention of a β-thalassemia major birth case was estimated to be be 341,090,236 Rials. The cost ratio of prevention to treatment was 1:12. Five-year implementation of the national program prevented 270 babies born with thalassemia. The success rate of this program was 95% in Mazandaran. Conclusion: Cost benefit analysis showed that the national program for preventing β-thalassemia major was efficient and economically valuable in Mazandaran province.