رديابي قارچ Biscogniauxia mediterranea، يكي از عوامل دخيل در بيماري زوال درختان بلوط در جنگل‌هاي سردشت (استان آذربايجان غربي)

(Detection of Biscogniauxia mediterranea, one of the causal agents of oak decline in sardasht (West Azarbaijan Province

بيماري زوال يك تهديد بالقوه بقاء حيات درختان بلوط در بسياري از كشور­هاي اروپايي، آمريكايي و آسياي مركزي به شمار مي ­رود (Luchi et al. 2005). اين بيماري منجر به مرگ تدريجي و يا سريع درختان بلوط در عرصه ­هاي جنگلي مي­ شود. قارچ Biscogniauxia mediterranea، عامل بيماري پوسيدگي ذغالي بلوط، به عنوان يكي از عوامل دخيل در زوال درختان بلوط در ايران شناخته شده است (Mirabolfathi et al. 2013, Ghasemi-Esfahlan et al. 2016 ). با توجه به اينكه اطلاعاتي در خصوص شيوع بيماري پوسيدگي ذغالي بلوط در جنگل­ هاي بلوط استان آذربايجان غربي در دسترس نبود، در اين راستا، در تابستان و پاييز سال 1395 بازديد­هايي از جنگل­ هاي سردشت به عمل آمد و از قسمت­هاي تنه و شاخه درختان بلوط (Quercus brantii) داراي علايم زوال نمونه برداري شد. در اين تحقيق شش جدايه از گونه B. mediterranea از درختان بلوط داراي علايم زوال جداسازي گرديد. هويت جدايه­ هاي قارچي با استفاده از داده­ هاي توالي ناحيه ITS-rDNA و استفاده از آغازگر­هاي اختصاصي گونه تاييد گرديد. آزمون بيماري­زايي با استفاده از دو جدايه B. mediterranea مطابق روش قاسمي اسفهلان و همكاران (Ghasemi-Esfahlan et al. 2016) انجام گرديد. طول زخم و نكروز ايجاد شده به عنوان شاخص بيماريزايي مورد استفاده قرار گرفت. هر دو جدايه باعث ايجاد زخمهاي نكروتيك و تغيير رنگ بافت هاي چوب بلوط در دو سوي محل مايه زني شدند كه ميانگين طول نكروز آنها از نظر آمار ي در سطح احتمال 0/05 درصد بيشتر از تيمار شاهد بود گونه B. mediterranea از تيمارهاي تلقيح شده مجددا باز يافت گرديد، در حاليكه در نمونه هاي شاهد، قارچي رشد نكرد. تحقيق حاضر اولين گزارش از وقوع گونه B. mediterranea در جنگل هاي مناطق سردشت مي باشد.

Decline disease is a potential threat for survival and longevity of oaks species in many European, American and Central Asian countries (Luchi et al. 2005). Biscogniauxia mediterranea , the causal agent of oak charcoal rot disease, is known as one of the fungal species involved in oak decline in Iran (Mirabolfathi et al. 2013, Ghasemi-Esfahlan et al. 2016). However, there was no information on the occurrence of charcoal rot disease in oak forests of West Azarbaijan provinces. In this regard, in summer and autumn of 2016, Sardasht forests were inspected and samples were collected from trunks and branches of oak trees showing decline symptoms. In the present study, six isolates of B. mediterranea were isolated from symptomatic oak trees. The identity of the fungal isolates was confirmed using the sequence data of the ITS-rDNA region and specific primers. The pathogenicity test was carried out using two isolates of B. mediterranea according to Ghasemi-Esfahlan et al. (2016). The length of necrotic tissue was used as pathogenicity index. Both isolates caused necrotic lesions and vascular discoloration on oak wood, significantly (P = 0.05) longer than the control treatment (Fig. 1). Biscogniauxia mediterranea was reisolated from the inoculated shoots; while no fungal growth was observed from control shoots. This research is the first report of the occurrence of B. mediterranea in the forests of Sardasht.