ويژگي هاي رشد و تنوع فنوتيپي ماهي زرده (Euthynnus affinis (Cantor, 1849 در خليج فارس (آب هاي هرمزگان)

Growth parameters and phenotypic variation of Kawakawa Euthynnus affinis (Cantor, 1849) in the Persian Gulf Hormozgan waters

با توجه به اهميت اكولوژيك و شيلاتي تون ماهيان در اكوسيستم منحصر به فرد خليج فارس، شناخت ذخاير اين ماهيان به منظور اعمال مديريت پايدار شيلاتي ضروري به نظر مي رسد. اين مطالعه به منظور بررسي ويژگي هاي رشد و شناسايي ذخاير ماهي زرده (E. Affinis) در آب هاي استان هرمزگان در سه منطقه قشم، ابوموسي و بندر كلاهي با استفاده از مجموعه اي از خصوصيات ريخت سنجي هندسي و شمارشي صورت گرفت. براساس نتايج به دست آمده، بين طول و وزن ماهي زرده در سه منطقه قشم، ابوموسي و بندر كلاهي همبستگي نسبتاً بالايي وجود داشت. با توجه به مقادير b به ست آمده از رابطه نمايي طول و وزن مشخص گرديد كه رشد طولي و وزني در ماهي زرده در سه منطقه قشم (b=2.8369)، ابوموسي (b=2.5605) و بندر كلاهي (b=2.6456) رشدي آلومتريك و منفي است. مقدار فاكتور وضعيت در كليه مناطق مورد مطالعه بالاي يك بود. نتايج به دست آمده از آناليز CVA نشان داد كه جمعيت ابوموسي و قشم از نظر شكل با هم تفاوت معني داري داشتند. نتايج Thin plate spline در شبكه تغيير شكل (Deformation grid) بين جمعيت ها نشان داد كه بيشترين تغييرات بين لندمارك هاي تعيين شده به ترتيب در ارتفاع بدن در منطقه شكمي، ارتفاع ساقه د‌مي در محل باله دمي، بالچه هاي مخرجي و طول سر در ناحيه انتهايي سرپوش آبششي ‌مي باشد، به طوري كه ماهيان منطقه ابوموسي داراي ارتفاع بدن و ساقه د‌مي‌ عريض تري نسبت به ميانگين كل شكل جمعيت در سه منطقه ‌مي باشند. بين ويژگي هاي شمارشي مطالعه شده در ماهي زرده در سه منطقه مورد مطالعه تفاوت هاي بسيار اندكي وجود داشت. با اين حال تعداد خارهاي باله پشتي اول در منطقه قشم به طور معني داري بيشتر از ابوموسي بود (p<0.05). در مجموع، نتايج اين تحقيق نشان داد كه ماهي زرده در آب هاي خليج فارس در استان هرمزگان داراي تنوع فنوتيپي بالا در بسياري از ويژگي هاي مورفومتري بوده و اين در حالي است كه تنوع بسيار پاييني در ويژگي هاي مريستيكي وجود دارد. دليل تنوع فنوتيپي بالاي ويژگي هاي مورفومتري ‌مي تواند تفاوت در شرايط زيستي، توليد مثلي، الگوي مهاجرت و حتي شرايط تغذيه اي اين ماهي در مناطق مختلف مورد مطالعه باشد.

Cosidering the ecological and fisheries importance of Tuna fish in the unique environment of the Persian Gulf, it is crutial to identify different stocks of this fish for practicing sustainable fisheries management. This study was conducted to evaluate the growth parameters and identify different stocks of Kawakawa E. affinis in three regions of Hormozgan waters including Qeshm, Abu Musa and Bandar Kolahi using geometric morphometrics and mersitic featurs. Our results showed that there is a relatively high correlation between length and weight of Kawakawa in all the three study areas. The b values calculated based on the exponentioal correlation of length and weight indicated that Kawakawa followed a negative allometric growth in all thee areas including Qeshm (b=2.8369), Abu Musa (b=2.5605) and Bandar Kolahi (b=2.6456). The values of condition factor were higher than 1.0 in all the three studied areas. The results from the CVA analysis showed a significant difference between the stocks from Abu Musa and Qeshm in terms of body shape. The results of thin plate spline in deformation grid network indicated that the highest variations among the located landmarks were in body height at abdominal area, tail peduncle and anal finlets, as well as in the head length at the posterior end of gill operculum. More specifically, the fish from Abu Musa had higher body height and tail peduncle compared with that observed in the fish from the other locations. There was a very low variation among the three araes in terms of meristic characters . However, the number of spines on first dorsal fin was significantly more than the stocks of Qeshm and Abu Musa. In conclusion, the results of this study revealed a high phenotypic variation in many morphometric characters while the meristic characters showed lower variation. High phenotypic variation in morphometric characters in Kawakawa fish living in the Persian Gulf along Hormozgan waters is likely due to differences in habitats, reproduction, migration pattern and even feeding conditions.