تاثير رنگ پوسته و تيمارهاي مختلف بر خواب و ويژگي‌هاي جوانه‌زني بذر خردل وحشي (Sinapis arvensis)

Effect of Seed Coat Color and Different Treatments on Seeds Dormancy and Germination Characteristics of Mustard (Sinapis arvensis)

رنگ پوسته بذر به‌عنوان يك شاخص ساده و مهم، بر درصد جذب آب، خواب و جوانه‌زني بذر مؤثر است. گياه خردل بذرهايي با رنگ پوست متفاوت توليد مي‌كند، به‌منظور بررسي تأثير رنگ پوسته بذر و تيمارهاي مختلف بر خواب، درصد و سرعت جوانه‌زني بذرهاي خردل (Sinapis arvensis L.) آزمايشي به‌صورت دوعاملي در قالب طرح كاملاً تصادفي با چهار تكرار انجام شد. تيمارهاي آزمايشي شامل دو نوع بذر با رنگ پوسته متفاوت (قهوه‌اي و سياه) و تيمارهاي شكستن خواب (شاهد، نيترات پتاسيم 0/2 درصد، اسيد جيبرليك 250 و 500 پي‌پي‌ام و تيمار يك، دو و سه هفته پيش سرمادهي) بودند. نتايج آزمايش نشان داد كه در بذرهاي سياه درصد و سرعت جوانه‌زني بيشتر از بذرهاي قهوه‌اي بود اما ميزان خواب بذرهاي قهوه‌اي بيشتر از بذرهاي سياه بود. تيمار يك هفته پيش سرمادهي بيشترين تأثير بر شكست خواب بذرها را داشت به‌طوري‌كه در اين تيمار درصد جوانه‌زني براي بذرهاي سياه و قهوه‌اي به ترتيب 75 و 58 درصد و سرعت جوانه‌زني در بذرهاي سياه و قهوه‌اي به ترتيب 0/54 و 0/43 بود. تيمار اسيد جيبرليك 500 پي‌پي‌ام كمترين تأثير را در بين تيمارهاي اعمال شده داشت، در اين تيمار درصد جوانه‌زني براي بذرهاي سياه و قهوه‌اي به ترتيب 16 و 7 درصد بود. همچنين، درصد جذب آب در بذرهاي قهوه‌اي بيشتر از بذرهاي سياه بود، به‌طوري ‌كه بذرهاي قهوه‌اي بعد از گذشت سه ساعت 105/1 درصد و بذرهاي سياه بعد از گذشت سه ساعت 74/3 درصد آب جذب كردند. به‌طور كلي، نتايج نشان داد كه بذرهاي هترومورفيك خردل داراي تنوع در طول مدت خواب، جوانه‌زني و درصد جذب آب هستند.

Seed coat color as a perfect and simple index is effective in water absorption, seed dormancy and germination. The mustard plant produces seeds with different coat color. So, in order to investigate the effect of seed coat color on germination rate, the percentage of germination and dormancy of Mustard (Sinapis arvensis L.) seeds an experiment was carried out based on a completely randomized design with four replications. Treatments were included two types of seed coat color (brown and black) and dormancy breaking treatments (Control, Potassium nitrate 0.2%, GA3 250, GA3 500 ppm and one, two and three weeks prechilling). The results showed that the differences between germination indices traits in brown and black seeds were significant. So that, the germination rate and germination percent in black seed were greater than brown seeds, but the duration of dormancy in brown seeds was greater than black seed. One week prechilling treatment had the most effect on breaking dormancy. So that germination percentage and germination rate for black seed was 75% and 0.54 respectively and these amounts for brown seeds were 58% and 0/43 respectively. Potassium nitrate and GA3 (250 and 500 ppm) reduced germination rate and germination percent in both types of seeds. In addition, water absorption percent in brown seeds was more than black seeds. The final results showed that heteromorphic seeds of Mustard have variation in duration of dormancy, germination and water absorption percent.