اثر دگرآسيبي اندام هوايي گياه برنجاسف (Achilla wilhelmsii) و پونه (Mentha longifolia) بر شاخص‌هاي جوانه‌زني گياه بارهنگ (Plantago major)

Allelopathic Effect of Yarrow (Achilla wilhelmsii) and Habek Mint (Mentha longifolia) on Seed Germination Indices of Plantain (Plantago major

در سال‌هاي اخير استفاده از اثرات دگرآسيبي در مديريت علف‌هاي هرز نظر بسياري از متخصصين را به خود جلب كرده است. بدين منظور دو آزمايش جهت بررسي اثر عصاره آبي گياه دارويي برنجاسف (Achilla wilhelmsii) و پونه (Mentha longifolia (L.) Huds) بر شاخص‌هاي جوانه‌زني بذر علف هرز بارهنگ در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در سال 1393 در آزمايشگاه تحقيقات بذر دانشگاه ياسوج انجام شد. تيمارها شامل صفر، 25، 50، 75 و 100 درصد غلظت‌هاي عصاره آبي اندام هوايي گياه برنجاسف و پونه بود. نتايج نشان داد كه اثر عصاره آبي اندام هوايي گياه برنجاسف و پونه بر درصد و سرعت جوانه‌زني، طول ريشه‌چه و ساقه‌چه، وزن‌تر و خشك ريشه‌چه و ساقه‌چه و بنيه بذر گياه بارهنگ معني‌دار بود. بيشترين درصد و سرعت جوانه‌زني مربوط به تيمار شاهد (آب مقطر) بوده كه با افزايش غلظت عصاره‌ها درصد و سرعت جوانه‌زني كاهش معني‌داري يافت. كمترين درصد و سرعت جوانه‌زني مربوط به غلظت 100% عصاره‌هاي آبي بود كه با غلظت 75% اختلاف معني‌داري نداشت. در نهايت نتايج حاصل، اثرات دگرآسيبي عصاره آبي اندام هوايي گياه برنجاسف و پونه را، به‌عنوان يك علف‌كش زيستي، روي جوانه‌زني و رشد علف هرز بارهنگ به‌وضوح نشان داد.

In recent years the use of allopathic effects on weed management seems to have attracted many professionals. In order to investigate the effect of aqueous extracts of Yarrow (Achilla wilhelmsii L.) and Habek mint (Mentha longifolia (L.) Huds) medicinal plant on germination indices of plantain, two experiments were conducted in completely randomized design with three replications in 2014 in the laboratory of seed technology of Yasouj university. Treatments consisted of 0, 25, 50, 75 and 100% concentrations of aqueous extract of Yarrow and Habek mint aerial parts. The results showed that the extract of Yarrow and Habek mint aerial parts on germination percentage, root and shoot length, root and shoot fresh and dry weight and seed vigor was significant. The maximum percentage and rate of germination have belonged to the control treatment (distilled water) and by decreasing the aqueous extract concentrations of each plant, the percentage and rate of germination increased. The minimum percentage and rate of germination have belonged to 100% concentration of aqueous extract that had no significant difference by 75% concentration. Finally, these results showed allelopathic effects of aqueous extract aerial parts of Yarrow and Habek mint, as a bio-herbicide on growth and germination of plantain.