تاثير تنش سولفات مس و تنظيم‌كننده‌هاي رشد بر شاخص‌هاي جوانه‌زني و تغييرات بيوشيميايي بذر كلزا (Brassica napus)

Effect of Cu(SO4) Stress and Plant Growth Regulators on Germination Characteristics and Biochemical Changes of Brassica napus

به‌منظور بررسي اثر كاربرد ساليسيليك اسيد و جيبرليك اسيد بر شاخص‌هاي جوانه‌زني و تغييرات پروتئين، كاتالاز و پرولين بذر كلزا تحت شرايط تنش مس، آزمايشي به‌صورت فاكتوريل، در قالب طرح كاملاً تصادفي و با 3 تكرار انجام شد. عامل اول شامل 4 سطح تنش سولفات مس (صفر، 10، 20 و 30 ميلي‌گرم در ليتر) و عامل دوم شامل 4 سطح، پيش‌تيمار بذر با 50 ميلي‌گرم در ليتر ساليسيليك اسيد و جيبرليك اسيد، هيدروپرايم و بذر بدون پيش‌تيمار (شاهد) بود. نتايج نشان داد با افزايش در سطوح تنش سولفات مس شاخص‌هاي جوانه‌زني (درصد جوانه‌زني، سرعت جوانه‌زني، درصد گياهچه طبيعي، طول گياهچه و بنيه بذر) كاهش يافت و استفاده از ساليسيليك اسيد، جيبرليك اسيد و هيدروپرايم سبب افزايش در شاخص‌هاي جوانه‌زني شد. بالاترين درصد جوانه‌زني (94 درصد)، سرعت جوانه‌زني (30/75 بذر در روز)، درصد گياهچه طبيعي (86/17 درصد)، طول گياهچه (10/53 سانتي‌متر) و بنيه بذر (9/08) از تيمار بذر با اسيد ساليسيليك به‌دست آمد. تنش فلز سنگين مس (سولفات مس) سبب افزايش در ميزان پرولين (35 درصد) و آنزيم كاتالاز (37 درصد) و كاهش در ميزان پروتئين (65 درصد) شد ولي پيش‌تيمار بذر سبب افزايش در ميزان پرولين و آنزيم كاتالاز و پروتئين در مقايسه با بذر پيش‌تيمار نشده در شرايط تنش و عدم تنش شد. در اين پژوهش پيش‌تيمار بذر با ساليسيليك‌اسيد موجب افزايش شاخص‌هاي جوانه‌زني، فعاليت آنزيم كاتالاز، پرولين و پروتئين نسبت به تيمار شاهد شد.

The objective of this research was to evaluate the effect of salicylic acid and gibberellic acid on germination characteristics and changes of proline, protein and catalase activity of Brassica napus seedlings under Cu(SO4) stress. The experimental design was factorial with complete randomized design as a base design with 3 replications. The first factor was 4 levels of Cu(SO4) stress (0, 10, 20 and 30 mg/l), and the second factor was 4 levels of priming with salicylic acid and gibberellic acid 50 mg/l, hydro prime and control (non-priming). Results showed that with increasing levels of Cu(SO4) stress, germination characteristics (germination percentage, germination rate, normal seedling percentage, seedling length and seed vigor index) reduced and using of salicylic acid, gibberellic acid and hydro prime increased germination characteristics. The highest germination percentage (94%), germination rate (30.75 seed per day), normal seedling percentage (86.17%) seedling length (10.53 cm) and seed vigor index (9.08) were attained from priming by salicylic acid 50 ppm under non-stress conditions. Cu(SO4) stress increased proline (35%) and catalase (37%) activity but reduced protein (65%) and priming increased proline, protein and catalase activity as compared to unprimed under stress and control conditions. In this study, using priming treatment salicylic acid had usually higher germination characteristics and catalase activity, total proteins and proline content in comparison with untreated or control seeds.