پديد آورندگان :
فتحي، مهران دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم باغباني , زارعي، حسين دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم باغباني , وارسته، فريال دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي گرگان - گروه علوم باغباني
كليدواژه :
پيچ امين الدوله , ايندول بوتيريك اسيد , عسل , ريشه‌زايي
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: پيچ امين الدوله با نام علمي Lonicera japonica L. گياهي زينتي ارزشمند از گروه پيچ‌ها و بالارونده‌ها و با كاربرد بسيار وسيع در فضاي سبز مي‌باشد. بنابراين توليد آن در مدت زمان كمتر و با كيفيت بهتر از نظر تجاري بسيار حائز اهميت مي‌باشد. يكي از اقدامات مهم در تسريع فرآيند توليد گياهان، بهبود سرعت ريشه‌دهي گياهان و كوتاهتر نمودن اين مرحله رشدي مي‌باشد كه در اين زمينه از تركيبات شيميايي و روش‌هاي گوناگوني نيز استفاده مي‌شود. امروزه استفاده از مواد طبيعي به‌عنوان جايگزين مواد شيميايي در بهبود ريشه‌زايي قلمه‌هاي گياهان زينتي مورد توجه است كه در برخي موارد اثرگذاري بهتر و موثرتر اين تركيبات نسبت به تركيبات شيميايي نيز مشاهده شده است. اين پژوهش با هدف بررسي تاثيرگذاري برخي تركيبات طبيعي (آلي) در مقايسه با تركيب ريشه زايي متداول و شيميايي IBA بر افزونش قلمه‌هاي ساقه پيچ امين الدوله صورت گرفت. همچنين به بررسي اثر قرص‌هاي هورموني نيز بر فرآيند ريشه‌زايي اين گياه پرداخته شد.
مواد و روش‌ها: اين آزمايش در قالب طرح كاملاً تصادفي با 25 تيمار در قلب 6 گروه تيماري شامل هورمون اسيد ايندول بوتيريك (IBA)، قرص آسپرين، قرص ال‌دي، عسل طبيعي، شيره انگور و صمغ عربي هر كدام در 4 غلظت در مقايسه با شاهد (آب مقطر) در 5 تكرار با 5 قلمه در هر تكرار در گلخانه مركز تحقيقات كشاورزي گرگان و آزمايشگاه باغباني در سال 1395 انجام شد. صفات ريشه‌زايي شامل درصد ريشه-زايي، تعداد ريشه اوليه و ثانويه، طول ريشه اوليه، وزن تر و خشك ريشه و همچنين درصد زنده‌ماني قلمه‌هاي پيچ زينتي امين الدوله در اين آزمايش اندازه‌گيري شد.
يافته‌ها: بر اساس نتايج بدست آمده، تيمارهاي طبيعي و شيميايي بر صفات ريشه‌زايي پيچ امين الدوله در سطح 1% اثر معني‌داري داشتند. در بين تيمارهاي مورد بررسي، بهترين و بيشترين كميت و كيفيت ريشه ها توسط تيمارهاي 1000 ميلي گرم در ليتر هورمون ايندول بوتيريك اسيد و 60% عسل طبيعي مشاهده شد. بررسي جداگانه ساير تيمارهاي طبيعي و شيميايي نيز نشان داد كه غلظت‌هاي 20% صمغ عربي، 20% شيره انگور، 0/5 قرص در ليترآسپرين (معادل 40 ميلي‌گرم در ليتر) و 2 قرص در ليتر ال‌دي (معادل 0/36 ميلي‌گرم در ليتر) بهترين نتايج را در ريشه‌زايي قلمه‌هاي پيچ امين الدوله در مقايسه با ساير غلظت‌هاي بكاررفته و نيز شاهد نشان دادند.
نتيجه‌گيري: با توجه به اثرات مطلوب تركيبات طبيعي همچون عسل طبيعي بر ريشه‌زايي قلمه‌هاي پيچ امين الدوله، با درنظرگرفتن صرفه اقتصادي، سلامت و نقش موثر اين تركيبات در كشاورزي ارگانيك، استفاده از تركيبات طبيعي در اولويت بوده و به‌عنوان جايگزيني براي تركيب شيميايي IBA پيشنهاد مي‌گردد. همچنين بهترين غلظت‌هاي ساير تيمارها نيز به دليل برتري معني دار نسبت به شاهد و نقش مثبتي كه در تسريع فرآيند ريشه زايي دارند، قابل استفاده مي‌باشند.
چكيده لاتين :
Background and objectives: Honeysuckle (Lonicera japonica L.) is a valuable ornamental plant from climbing groups with many usages in green space. Thus, its production in short time with better commercial quality is very important. One of the important proceedings in propagation process of plants is improving the speed of rooting and shortening this propagation stage. This is happening mostly with the use of various chemical compounds and methods. Today, use of natural materials as an alternative for chemical compounds is concerned with improving rooting of cuttings in ornamental plants that in some cases have observed better and effective influence of these compounds compared with chemicals. Current research has taken place for studying the effect of some natural compounds (organics) in compare with the usual and chemical rooting compound (IBA) on rooting of honeysuckle's stem cuttings. Also, effect of kinds of human hormonal pills on rooting of this plant were studied.
Materials and methods: This experiment based on completely randomized design with 25 treatments in six groups of treatments including Indole butyric acid (IBA), aspirin pill, LD pill, natural honey, grape syrup and Arabic gum in four concentrations comparing to control (distilled water) in five replications with five cuttings in each replication was done in Gorgan agricultural research center and horticultural department laboratory during 2015-2016 year. Rooting traits including rooting percent, number of primary and secondary roots, length of primary roots, fresh and dry weight of roots and survival percent of Honeysuckle stencuttings were measured in this experiment.
Results: According to obtained results from this experiment, natural and chemical treatments had significant effect at 1% Level on rooting traits of Honeysuckle's stem cuttings. The best and highest quantity and quality of roots were observed in 1000 mg/l of indole butyric acid and 60% of natural honey. Study of other natural and chemical treatment showed that %20 concentration of Arabic gum, % 20 grape syrup, 0.5 pill/L aspirin (40 mg/L) and 2 pill/L human LD (0.36 mg/L) showed the best results in compare with other concentrations and control.
Conclusion: Due to the desirable effects of natural compounds such as natural honey on rooting of Honeysuckle cuttings, by consideration the economic efficiency, health and effective role of this compounds in organic agriculture, the use of these natural compounds are in priority and suggested as an alternative to chemical compound like indole butyric acid. Also, best concentration of other treatments are still usable, because of their significant preference in compare with control and their positive role in accelerating rooting of cuttings.
