پديد آورندگان :
بلندي، احمدرضا سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي - بخش تحقيقات علوم زراعي و باغي، مشهد، ايران , حفيظي، بهاره دانشگاه آزاد اسلامي واحد گلبهار - دانشكده كشاورزي، مشهد , حميدي، حسن سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي خراسان رضوي - بخش تحقيقات علوم زراعي و باغي، مشهد، ايران
كليدواژه :
اجزاء عملكرد , وزن ريزغده , ساتينا , مارفونا , آگريا
چكيده فارسي :
هدف از اين مطالعه ارزيابي تأثير رقم، ساكارز و هورمون بر ريزغده‌زايي سيب‌زميني در شرايط كشت درون شيشه‌اي بود. بدين منظور آزمايشي به‌صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار بر روي سه رقم سيب‌زميني به‌نام‌هاي آگريا، مارفونا و ساتينا انجام شد. در اين تحقيق، چهار سطح ساكارز (40، 60، 80 و 100 گرم در ليتر) در تركيب با دو محيط فاقد هورمون و استفاده از هورمونBAP و NAA (غلظت10 و 0/5 ميلي‌گرم در ليتر) بر روي ريز نمونههاي ارقام مذكور مورد مطالعه قرار گرفت. دوازده هفته پس از شروع كشت تعداد، وزن، قطر و تعداد چشم ريزغده‌ها اندازه‌گيري گرديد. نتايج تجزيه واريانس اختلاف معني‌داري بين ارقام، سطوح ساكارز و هورمون براي همه صفات مورد مطالعه نشان داد. در اين آزمايش، رقم ساتينا بيش‌ترين مقادير را براي تمامي صفات نشان داد درحالي‌كه رقم مارفونا براي كليه صفات به استثناي تعداد ريزغده كه نسبت به رقم آگريا برتري داشت، كم‌ترين مقادير را دارا بود. در بين سطوح مختلف ساكارز بهترين پاسخ از كاربرد 80 گرم در ليتر به‌دست آمد و مقادير 60، 40 و 100 گرم به‌ترتيب در مراتب بعدي قرار داشتند. اگر چه غده‌زايي در غياب هورمون انجام شد اما افزودن هورمون به محيط‌كشت موجب ارتقاء عملكرد غده‌زايي گرديد. به‌طوركلي نتايج نشان داد كه بيش‌ترين تعداد، وزن و قطر ريزغده و تعداد چشم در رقم ساتينا، غلظت 80 گرم بر ليتر ساكارز در شرايط استفاده از 10 ميلي‌گرم در ليتر BAP و 0/5 ميلي‌گرم در ليتر NAA حاصل شد.
چكيده لاتين :
The aim of this study was to evaluate the effects of cultivar, sucrose and hormone on in vitro microtuberization of potato (Solanum tuberosum L.). For this purpose, the experiment was done as a factorial based on completely randomized design with three replications on three potato cultivars so called Agria, Marfona and Satina. In this research, four levels of sucrose (40, 60, 80 and 100 g.l-1) were studied in combination with with two hormonal treatments (hormone free and medium containing 10 mg.l-1BAP and 0.5 mg.l-1NAA) on explants of these cultivars. The number, weight, diameter and eye of microtubers induced per plantlet were measured at 12 weeks after culture initiation. Analysis of variance showed significant differences between cultivars, sucrose and hormone levels for all traits. In this experiment, the highest values for all traits studied among cultivars belong to Satina, while Marfona had the lowest values for all of traits except number of microtubers that was better than Agria. Among the four concentrations of sucrose, the highest values for all traits studies was observed in the medium containing 80 g.l-1 sucrose, followed by mediums containing 60, 40 and 100 g.l-1 sucrose respectively. Although tuberization was initiated in the absence of hormone because of sucrose, nevertheless, the presence of hormone accelerated microtuberization. In general, results showed that the highest number, weight and diameter of microtuber and eye number were obtained in the Stina cultivar, 80 g.l-1 sucrose and hormonal combination10 mg.l-1BAP and 0.5 mg.l-1 NAA.
