واكنش سرمايه‌گذاري بخش خصوصي به هزينه استفاده از سرمايه ، نااطميناني و نرخ استفاده از ظرفيت‌هاي توليدي

Private Investment Response to User Cost of Capital, Uncertainty and Capacity Utilization Rate

سرمايه­ گذاري به لحاظ نقشي كه در افزايش ظرفيت­هاي توليدي جامعه و افزايش سطح توليد، درآمد و اشتغال دارد از اهميت ويژه­اي در تحليل­ هاي اقتصادي برخوردار است. به همين جهت همواره اقتصاددانان در تلاش بوده ­اند تا متغيرهاي تأثيرگذار بر سرمايه ­گذاري را شناسايي كنند. نظرية نئوكلاسيك سرمايه­گذاري تأكيد ويژه­اي بر نقش هزينة استفاده از سرمايه در تشكيل سرماية ثابت دارد. اين مقاله با بهره­گيري از مباني نظري نئوكلاسيكي سرمايه­ گذاري جرگينسون سعي دارد ميزان تأثيرگذاري هزينة استفاده از سرمايه بر سرمايه‌گذاري بخش خصوصي را در اقتصاد ايران تعيين نمايد. از آنجا كه نااطميناني و نرخ استفاده از ظرفيت­ هاي توليدي عوامل مهم ديگر تأثيرگذار بر سرمايه­ گذاري بخش خصوصي هستند، اين متغيرها نيز در كنار هزينة استفاده از سرمايه در تابع سرمايه­ گذاري بخش خصوصي در نظر گرفته شده است. نتايج تجربي به­ دست آمده به روش همجمعي و الگوي خود رگرسيون گستردة وقفه (ARDL) مؤيد نظرية نئوكلاسيكي سرمايه­ گذاري جرگينسون براي اقتصاد ايران است و نشان مي­دهد كه يك درصد افزايش در هزينة استفاده از سرمايه به 0/86 درصد كاهش در سرمايه­ گذاري بخش خصوصي منتج مي­شود. در عين حال، يك درصد افزايش در شاخص نااطميناني فضاي كسب و كار سبب مي­شود تا سرمايه ­گذاري بخش خصوصي 0/06 درصد كاهش داشته باشد. چنانچه نرخ استفاده از ظرفيت­هاي توليدي يك درصد كاهش داشته باشد، سرمايه­ گذاري بخش خصوصي با 3/4 درصد كاهش مواجه خواهد شد. نتايج حاصل از برآورد الگوي تصحيح خطا(ECM) نشان مي­دهد كه سرعت تعديل به سمت تعادل بلندمدت نسبتاَ سريع است به گونه­ اي كه حدود 80 درصد از خطاي تعادل بلندمدت در هر دوره تعديل مي­شود.

In analyzing economic activities, investment is considered to be a very important variable due to its role in increasing production capacity, income and employment. It is for this reason that economists have always tried to identify the variable that affect private investment. Classic theory of investment consider the rate of user cost of capital as an important factor in shaping fixed capital formation. This paper, with the aid of Jorgenson's classical theory of investment tries to determine the impact of user cost of capital on private investment in the Iranian economy. As uncertainty and capacity utilization rate are also important in deciding how much to invest. This two variables are also added in the investment function. Empirical result obtained using co-integration and ARDL approach, confirms Jorgenson's neoclassical theory of investment for the Iranian economy. The results show that one percent increase in the user cost of capital reduces private investment by 0.86 percent. Moreover, one percent increase in uncertainty index causes private investment to reduce by 3.4 percent. Results obtained from estimating Error Correction Model (ECM) show that the speed of adjustment towards long-run equilibrium is relatively fast. Almost 80 percent of disequilibrium error is adjusted in each period.