پديد آورندگان :
مجد، رقيه دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اردبيل، ايران , محمد دوست چمن آباد، حميدرضا دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه زراعت و اصلاح نباتات، اردبيل، ايران , زند، اسكندر مؤسسه تحقيقات گياهپزشكي كشور - بخش تحقيقات علفهاي هرز، تهران، ايران , محب الديني، مهدي دانشگاه محقق اردبيلي - دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي - گروه علوم باغباني، اردبيل، ايران , كربلايي خياوي، حسين سازمان تحقيقات، آموزش و ترويج كشاورزي - مركز تحقيقات كشاورزي و منابع طبيعي استان اردبيل (مغان) - بخش تحقيقات گياهپزشكي، اردبيل، ايران
كليدواژه :
زنده ماني و افزونش غيرجنسي , دما , خشك شدن , انجماد
چكيده فارسي :
سابقه و هدف: امروزه در رابطه با بهبود راهبرد (استراتژي) مديريت تلفيقي و كنترل علفهاي هرز، توجه به زيست شناسي (بيولوژي) و بوم‌شناسي (اكولوژي) علفهاي هرز اهميت زيادي دارد و بايد در جامعه تحقيقاتي علم علفهاي هرز، به عنوان يك فعاليت علمي و كاربردي پذيرفته شود. شناسايي دقيق زيست شناسي علفهاي هرز موجب اجراي درست و بهينه برنامه هاي مديريتي مي شود. موفقيت برنامه هاي مديريت علفهاي هرز كه بر پايه بوم شناختي و زيست شناختي علفهاي هرز طراحي شده اند، مستلزم شناخت درست از عامل‌هاي محيطي همانند دما و رطوبت، و تأثير آنها بر ويژگيهاي گياهان است. در مبحث علفهاي هرز، مديريت غيرشيميايي با روشهاي فيزيكي به عنوان يكي از بهترين روشها قابل استفاده است. هدف از اين پژوهش بررسي زيست شناختي و تاثير برخي از عامل‌هاي اكوفيزيولوژيكي بر علف هرز گلايول وحشي براي رسيدن به راهكارهايي براي مديريت پايدار آن مي باشد. مواد و روشها: اين آزمايش در سال 1394 و در آزمايشگاه هاي دانشكده كشاورزي و منابع طبيعي دانشگاه محقق اردبيلي انجام گرفت. تيمارها شامل: 1- بررسي تاثير دماهاي مختلف (40 و 35، 30، 25، 20، 15، 10، 5) بر سبز شدن كورمهاي گلايول وحشي در قالب طرح كاملا" تصادفي با چهار تكرار. 2- بررسي تاثير دماهاي مختلف و طول دوره ي خشك شدن، بر توانايي سبز شدن كورمهاي گلايول وحشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا" تصادفي با چهار تكرار. عامل اول، مدت زمان نگهداري كورمها در آون در چهار سطح (4 و 3، 2، 1 هفته) و عامل دوم نيز دماي آون در پنج سطح (40 و 35، 30، 25، 20 درجه سلسيوس). 3- بررسي تاثير دماهاي مختلف و طول دورهي انجماد، بر توانايي سبز شدن كورمهاي گلايول وحشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا" تصادفي با چهار تكرار. عامل اول طول مدت نگهداري در اتاقك رشد ( انكوباتور 4 و 3، 2، 1 هفته) و عامل دوم دماي انجماد در اتاقك رشد با 6 سطح (25- و 20- ، 15- ، 10- ، 5- ، 0 درجه سلسيوس) بودند.نتايج و بحث: نتايج نشان داد در بين تيمارهاي مختلف دمايي، كورمها در محدوده دمايي 30- 15 درجه سلسيوس سبز شدند. بيشترين درصد سبز شدن در دماي 20 درجه سلسيوس به ميزان 87/5 درصد به دست آمد و با افزايش دما از 30 درجه سلسيوس، سبز شدن كورمها كاهش يافت به طوري كه با كاهش 36/25 درصد آب سبز شدن كورمها به صفر رسيد. قابليت سبز شدن كورمها تحت تاثير دما و طول دوره مختلف نگهداري در آون قرار گرفت. به طوري كه تيمار دمايي 20 و 25 درجه سلسيوس با كمترين مدت زمان نگهداري يك و دو هفته كورمها در آون، با 100 درصد سبز شدن، بيشترين قابليت زندهماني را نشان دادند. نتايج نشاد داد با افزايش طول دوره انجماد و كاهش دما، قابليت زنده ماني كورمهاي گلايول وحشي كاهش يافت. به طوري كه در دماهاي 15- ، 20- و 25- درجه سلسيوس قابليت سبز شدن كورمها به صفر رسيد. بيشترين درصد سبز شدن در دماي صفر درجه سلسيوس در مدت انجماد يك هفته مشاهده شد.نتيجه گيري: در اين آزمايش دماي20 درجه سلسيوس، به عنوان دماي بهينه براي سبز شدن كورمها به دست آمد. به طور كلي مي توان با قرار دادن كورمها در دماي30 درجه سلسيوس و بالاتر و همچنين دماي 10- درجه سلسيوس و پايين تر، قابليت سبز شدن آنها را به صفر رساند و بدون اعمال تيمار شيميايي و تنها با استفاده از شرايط محيطي در منطقه سرد و گرم تراكم اين گياه را كاهش داد و به مديريت پايدار در اين زمينه دست يافت.
چكيده لاتين :
Introduction: Nowadays, regarding better integrated weed management and its control, attention to weed biology
is critical and should be accepted as a scientific activity in weed science society (Rashed Mohassel et al., 2001).
Precise weed biology identification will lead to better management practices (Alebrahim et al., 2009; Pahlevani et
al., 2007). To be successful, weed management programs based on weed ecology and biology, need to acquire the
correct information about environmental factors such as temperature, humidity, and their effects on plant
characteristics (Zand et al., 2007). In weed science, non-chemical weed management by physical methods is one
of the best usable methods. The purpose of this study was to evaluate Gladiolus weed biology to develop techniques
for sustainable management.
Materials and methods: This research was done in the Faculty of Agriculture and Natural Resources laboratories
at the University of Mohaghegh Ardabili. Treatments included: 1- Evaluating the effect of different temperatures
(5, 10, 15, 20, 25, 30, 35 and 40 degrees centigrade) on the emergence of Gladiolus corms in a completely
randomized design with 4 replications. 2- Evaluating the effect of different temperatures and drying periods on the
emergence of wild Gladiolus corms as a factorial in a completely randomized design with 4 replications. The first
factor was storage periods in an oven for 4 different periods (1, 2, 3 and 4 weeks). The second factor was oven
temperature at 5 levels (20, 23, 25, 35 and 40 degrees centigrade). 3- Evaluating the effects of different
temperatures and freezing periods on the emergence of wild Gladiolus corms as a factorial in a completely
randomized design with 4 replications. The first factor was storage periods in an incubator for 4 different periods
(1, 2, 3 and 4 weeks) and the second factor was freezing temperatures at 6 levels (0, -5, -10, -15, -20 and -25
degrees centigrade).
Results and discussion: Results showed that among different temperature treatments, the corms emerged at 15-
30ºC. The higher emergence percentage was 87.5% at 20ºC. By increasing water reduction in corms in the oven,
emergence ability was reduced. Further, with a 36/25 percent water reduction in corms, emergence ability reached
zero. Corm emergence ability was affected by temperature and oven storage length. The highest survival rates with
100% emergence was with a temperature between 20 -25ºC after being stored for 1-2 weeks in the oven. Results
also showed that by increasing the freezing period and lowering the temperature, the survival of wild Gladiolus
corms was reduced. Further, at temperatures of -15, -20 and -25ºC the emergence ability reached zero. The highest
emergence rate was at 0 ºC with a 1 week freezing period.
Conclusion: In this experiment 20ºC, was the optimum temperature for emergence of corms. Generally, by putting
corms in temperatures higher than 30ºC or lower than -10ºC, the emergence ability reached zero. Thus with nochemical treatment and just by using environmental conditions in cold and warm climates, this weed density will
be reduced and sustainable management will be achieved.
