تأثير برنامه آموزشي بر اساس الگوي پرسيد بر افسردگي بيماران باعمل جراحي باي پاس عروق كرونر

The effect of PRECEDE Model-based educational program on depression level in patients with coronary artery bypass grafting

زمينه: افسردگي يكي از مهم ترين موانع در مسير درمان بيماران قلبي است، زيرا موجب عدم پذيرش بيماري شده و انگيزه بيمار را براي ادامه درمان كاهش مي دهد و بر بهبود عملكرد و كيفيت زندگي بيماران اثر منفي دارد. هدف: مطالعه به منظور تعيين تأثير برنامه آموزشي بر اساس الگوي پرسيد بر پيشگيري از افسردگي بيماران باعمل جراحي باي پاس عروق كرونر انجام شد. مواد و روش ها: اين پژوهش نيمه تجربي بر روي 54 بيمار با عمل جراحي باي پاس عروق كرونر در مركز تحقيقات قلب و عروق اصفهان در سال 1385 انجام شد. بيماران به طور تصادفي در دو گروه مداخله و شاهد قرار گرفتند. جهت سنجش افسردگي بيماران ازمقياس افسردگي بيماران قلبي (Cardiac Depression Scale) و جهت مداخله از پرسش نامه طراحي شده بر اساس الگوي آموزشي پرسيد استفاده شد. مداخله طي 9 جلسه آموزشي، به صورت يك بار در هفته به مدت 60 تا90 دقيقه انجام شد و بيماران به مدت دو ماه پي گيري شدند. تجزيه و تحليل داده ها با آمار توصيفي و آزمون هاي تي زوج، تي مستقل، آناليز واريانس با تكرار مشاهده ها، مجذور كاي، مان ويتني و ويل كاكسون شدند. يافته ها: ميانگين نمره افسردگي قبل از مداخله در گروه مداخله 21/9±112/8 و در گروه شاهد 30/4±104/5 بود كه اين اختلاف از نظر آماري معني دار نبود، اما بعد از مداخله ميانگين نمره افسردگي در گروه مداخله به 22±66/2 و در گروه شاهد به 27/8±89/2 كاهش يافت (0/001>p). پس از مداخله، ميانگين نمره عوامل مستعد كننده، قادر كننده، تقويت كننده و رفتارهاي پيشگيري كننده از افسردگي در گروه مداخله نسبت به گروه شاهد افزايش معني دار داشت(0/001>p). نتيجه گيري: يافته ها كارايي و اثر بخشي تأثيرگذاري برنامه آموزشي براساس الگوي پرسيد را جهت پيشگيري و كاهش ميران افسردگي بيماران با عمل جراحي باي پاس عروق كرونر تأييد مي كنند.

Background: Depression is among the most important barriers to proper treatment of cardiac patients causing failure in accepting their conditions, decreasing their motivation in following the therapeutic recommendations and thus negatively affects the patients’ function and their quality of life. Objective: To investigate the effect of PRECEDE Model-based educational program on depression level in coronary artery bypass grafting surgery (CABGS) patients. Methods: This was a quasi-experimental study in which 54 post-bypass surgery patients of Isfahan Cardiovascular Research Center were investigated. The patients were randomly divided into two groups marked as intervention and control groups. The data were collected using two questionnaires. Primarily, the Cardiac Depression Scale Inventory questionnaire was used to measure the degree of depression followed by PRCEDE Model-based educational questionnaire to identify the role of educational intervention on patients. The PRECEDE Model-based intervention composed of nine educational sessions per week (60 to 90 min each). The patients were followed up for two months post-intervention. Findings: Following the educational intervention, the mean score of Predisposing factors, Enabling factors, Reinforcing factors, and self-helping behaviors was significantly increased in intervention group compared to control group (p<0.001). Also, a significant difference associated with the mean score of depression level in patients was demonstrated between two groups following the educational intervention (p<0.001) Conclusion: The findings of current study confirmed the practicability and effectiveness of the PRECEDE Model-based educational program on preventing or declining the depression level in CABGS patients.