تجزيه شاخص شدت انرژي در بخش صنعت : رويكرد شاخص ديويزيا

Decomposition of Energy Intensity in Iranian Manufacturing Sector: Divisia Index Approach

در اين مقاله شاخص شدت انرژي در بخش صنعت به عوامل اثرگذار برآن تجزيه شده است. براي تحليل كارايي انرژي شاخص‌هاي متفاوتي تعريف و به‌كار گرفته شده‌اند. در اين مقاله، شدت انرژي به دو اثرساختار و اثر شدت تجزيه مي‌شود تا امكان تحليل بهتر آن فراهم گردد. نتايج حاكي از آن است كه اثر تغيير ساختار و تغيير شدت خالص انرژي در دوره 1392-1382 منجر به افزايش شدت انرژي در بخش صنعت شده است. در حقيقت افزايش شدت انرژي به‌دليل تغيير در تركيب توليد يا تغيير در تركيب صنايع مختلف بوده است كه بيانگر رشد صنايع انرژي‌بر طي دهه منتهي به سال 1392 است. تجزيه شدت انرژي بر اساس سري زماني حاكي از نتايج مشابهي است با اين تفاوت كه روند با ثباتي را نشان نمي‌دهد و با نوسان همراه است اين نوسان در اثر ساختار و اثر خالص شدت مشاهده مي‌شود. اثرخالص شدت انرژي بيانگر عدم وجود الگوي خاصي براي آن است لذا، مي‌توان گفت كه بهبود تكنولوژي در اين دوره رخ نداده است. عدم وجود الگوي خاص براي اثر ساختار و اثر شدت خالص انرژي حاكي از آن است كه كارايي مصرف انرژي در اين بخش رخ نداده است. بنابراين، بخش صنعت و زيربخش‌هاي آن به‌ويژه صنايع انرژي‌بر پتانسيل صرفه‌جويي انرژي را دارا هستند و تدوين سياست‌هاي صرفه‌جويي انرژي همراه با اجرا و نظارت بر اجراي آن توسط يك نهاد مستقل قدرتمند منجر به كاهش شدت انرژي مي‌گردد و توسعه پايدار را ايجاد مي‌نمايد.

This paper tries to analyze changes in Iranian energy intensity in the manufacturing sector during 2003-2013, using the divisia index in multiplicative form. Results show that energy intensity in the manufacturing sector has not improved over this period. Energy intensity in the manufacturing sector has increased slightly accounting for structural effect and pure intensity effect as well. Energy-intensive industries have been developed because of lower energy prices. Energy saving policies of the government had less impact on energy efficiency and technology improvement. So, energy saving policies should be enforced in the manufacturing sector and an autonomous entity for implementing and supervising these policies must be established to reduce energy intensity leading to sustainable economic development and improvements in energy efficiency