بررسي عوامل مؤثر بر بيگانگي سياسي دانشجويان (مطالعه موردي: دانشگاه شيراز)

A study of the factors contributing to students’ political alienation

بيگانگي يكي از مفاهيم اساسي در جامعه شناسي است كه مورد توجه بسياري ا ز انديشمندان مي‌‌باشد. اين مقاله به بررسي عوامل مؤثر بر بيگانگي سياسي دانشجويان در دانشگاه شيراز مي‌‌پردازد. در تبيين بيگانگي از چارچوب نظري گي‌‌ير در حوزه روانشناسي اجتماعي، استفاده شده است كه گي‌‌ير با مفهوم‌سازي مجدد از ابعاد بيگانگي سيمن(سيمن،1959) و با توجه به روند رو به رشد و گسترش ارتباطات، در يك چارچوب سيستمي به تبيين آن پرداخته است. نتايج اين تحقيق كه از يك نمونه 400 نفري ، به صورت نمونه‌‌گيري تصادفي طبقه‌‌اي و از طريق فرمول كوكران از جامعة آماري 6822 نفري انتخاب شده‌‌اند، نشان مي‌‌دهد كه متغيرهاي اعتماد به نفس، ميزان رضايتمندي سياسي، شيوة تربيتي خودراهبر خانواده و تقديرگرايي بيشترين تأثير را بر بيگانگي سياسي دانشجويان داشته‌‌اند. تحليل چند متغيره نشان مي‌‌دهد كه از ميان متغيرهاي مذكور، اعتماد به‌‌نفس و ميزان رضايتمندي سياسي به عنوان مهم‌ترين متغير ظاهر شده‌‌اند و دو متغير مقطع تحصيلي و تحصيلات پدر نيز به جمع متغيرهاي فوق افزوده شده است. نتايج حاصل از اين تحقيق نشان مي‌‌دهد كه بيگانگي سياسي پديده‌‌اي چندبعدي است كه در طول فرآيند اجتماعي شدن فرد شكل مي‌‌گيرد و عوامل مختلف روان‌‌شناختي و جامعه شناختي (عوامل ذهني و عيني) بر آن مؤثرند.

The purpose of this article is to study the factors contributing to the political alienation of the students at Shiraz University. To explain the concept of alienation, Geyer’s theoretical framework in the social psychology was used. The statistical universe of the research consisted of 6822 persons, of which 400 were taken randomly, using couckran formula. The results show that the variables self-confidence, political content, the family’s self-guided educational method and sense of gratitude had the greatest effect of the students’ political alienation. The multi-variable analysis showed that among the above-mentioned variables, self-confidence and political content were the most significant variables, followed by two other variables; that is, the father’s education and his degree. The results indicate that political alienation is a multi-faceted phenomenon developed during the process of socialization, and which is affected by certain psychological and sociological (subjective and objective) factors