بررسي تأثير كتامين وريدي بر ميزان لرز بيماران تحت بي حسي اسپينال

The effect of ketamine on shivering in patients undergoing spinal anesthesia

زمينه:يكي از عوارض شايع در جراحي­ هاي بي­ حسي نخاعي، لرزش شديد حين و بعد از جراحي مي ­باشد كه سبب عوارض نامطلوب مي­ شود. يكي از داروهايي كه سبب كاهش لرز حين جراحي مي­ شود كتامين است. هدف: در اين مطالعه تأثير دوز كتامين در كاهش لرز و شدت آن در جراحي­ هاي مختلف مورد بررسي قرار گرفت. مواد و روش ­ها: اين مطالعه كارآزمايي باليني دوسوكور در بيمارستان­ هاي آموزشي (شهيد رجايي و ولايت) شهر قزوين در سال 1395 بر روي 355 بيمار كه با بي ­حسي نخاعي تحت جراحي­ هاي ارتوپدي، ارولوژي و عمومي قرار گرفتند انجام شد. بيماران به شكل تصادفي در گروه آزمايش 175 نفر كتامين به مقدار 0/2 ميلي­ گرم به ­ازاي هر كيلوگرم وزن بدن با پمپ وريدي تزريق و گروه شاهد 180 نفر (دارونما) آب مقطر به مقدار 0/2 ميلي­ ليتر به ­ازاي هر كيلوگرم وزن بدن با پمپ وريدي تزريق شد. سپس نمره لرز بيماران توسط متخصص بي­ هوشي بر مبناي شاخص مقياس ديداري در حين جراحي تعيين گرديد. يافته­ ها: از لحاظ شدت لرز و ميزان آن، گروه آزمايش با تزريق كتامين به ­طور معني­ داري كاهش شدت لرز را نشان دادند. همچنين لرز در آقايان و سنين بين 20 تا 40 ساله و جراحي ­هاي ارولوژي به­ طور معني­ داري كم ­تر بود. نتيجه­ گيري: اضافه كردن كتامين به پمپ دارويي بيماران تحت جراحي با بي­حسي نخاعي مي­ تواند روش مؤثري براي كنترل شدت لرز حين جراحي باشد.

Background: Sever shivering is the most common adverse effect of spinal anesthesia during and after operation that causes physiologic complication. One of the drugs that could decrease operative shivering is ketamine. Objective: The aim of this study is the effect of ketamine to reduce shivering, during spinal anesthesia. Methods: This prospective randomized, and double-blind clinical trial was conducted on 355 patients of candida different surgeries with spinal anesthesia in Bu-Ali and Velayat Hospitals in Qazvin (2017). Patients were randomly divided into experimental (n=175) and control (n=180) groups. For the experimental and control groups, ketamine (0.2 ml/kg) or an equal volume of distilled water were administered with intravenous infusion pumps immediately after initiating spinal anesthesia, respectively. Then degree of shivering checked by anesthesiologist with visual scale during surgery. Findings: The rate and intensity of shivering at ketamine group significantly decreased compared to the control group. Shivering during surgery was less than in men, urological surgery and age (20-40 years) in both groups. Conclusion: Adding ketamine to drug’s pump in patients undergoing spinal anesthesia could be effective method to control shivering during operation.