بررسي سريع ناامني غذايي در خانوارهاي ساكن شهر كرج

Rapid assessment of food insecurity in the urban households in Karaj

مقدمه:اندازه ­گيري ناامني غذايي به دليل ماهيت چندبُعدي آن چالشي هميشگي براي پژوهش­گران بوده است. هدف: مطالعه حاضر با هدف بررسي سريع ناامني غذايي خانوارهاي شهر كرج انجام شد. مواد و روش ­ها: در اين مطالعه توصيفي- تحليلي به صورت مقطعي، 677 خانوار از بخش ­هاي مختلف كرج در سال 1395 با روش نمونه ­گيري خوشه ­اي چندمرحله­ اي انتخاب شدند. اطلاعات مرتبط با رفتارهاي غذايي با استفاده از پرسش ­نامه بسامد خوراك نيمه كمي به­ دست آمد. ناامني غذايي خانوار با استفاده از مقياس ناامني غذايي خانوار از بُعد دسترسي (HFIAS) مورد بررسي قرار گرفت. پايايي ابزار تحقيق با ضريب آلفاي كرونباخ ارزيابي شد. يافته­ ها: به طور كلي 519 خانوار (%76/6) به ­ترتيب با شدت خفيف (%47/2)، متوسط (%21/3) و شديد (%8/1) دچار ناامني غذايي بودند. %16/8 از خانوارها بيش ­تر اوقات بابت مصرف ناكافي غذا توسط اعضاي خانوار احساس نگراني مي­ كردند و %18/3 نيز بيش ­تر اوقات به­علت نبود منابع قادر نبودند مواد غذايي كه ترجيح مي ­دادند مصرف كنند. گروه­ هاي امن و ناامن خفيف غذايي به طور معني­ داري مصرف روغن و گوشت بالاتري در مقايسه با گروه ناامن متوسط و شديد داشتند (به­ ترتيب 0/04=P و 0/02=P). ضريب آلفاي كرونباخ نشان­ دهنده پايداري دروني بالاي پرسش ­نامه مورد استفاده بود (0/89=α). نتيجه­ گيري: ناامني غذايي در سطح خانوار در مناطق شهري كرج از شيوع بالايي برخوردار است. اقدامات سياستي هدفمند و جامع با تركيبي از سياست­ هاي كوتاه و بلندمدت در راستاي تخفيف اين مشكل لازم به ­نظر مي­ رسد.

Background: Complex and multidimensional nature of measuring food insecurity has been an ongoing challenge for researchers. Objective: The current study was conducted to assess household food insecurity in the city of Karaj, rapidly. Methods: In this cross-sectional study, 677 households from different parts of Karaj were selected by the multi stage cluster sampling method. Information regarding dietary practices was also collected with semi quantified food frequency questionnaire. Food insecurity was assessed using Household Food Insecurity Access Scale (HFIAS). Consistency of research tools were estimated by Cronbach’s alpha coefficient. Findings: Totally, 76.6% households were food-insecure; with mild, moderate, and severe food insecurity (47.2%, 21.3% and 8.1%) respectively. 16.8% of households often worried about inadequate food consumption by household members, and 18.3% were often unable to consume preferred food because of lack of resources. The secure and mild insecure food groups had significantly higher oil and meat consumption compared to the moderate and severe insecure group (P=0.04, P=0.02 respectively). Cronbach's alpha coefficient indicated the high internal consistency of the used questionnaire (α=0.89). Conclusion: Food insecurity in household level has a high prevalence in the urban area of Karaj. Targeted and comprehensive policy actions with a combination of short and long term policies seem to be necessary to offset this problem.