استرس هاي روزمره در جامعه بزرگسالان ايراني: شناسايي و باز تعريف ابعاد

Stressful Life Events in Iranian Adults Society: Identification and Redefinition of Dimensions

سابقه و هدف: وقايع استرس زاي زندگي مي‌توانند منجر به بروز مشكلات رواني، بيماري‌هاي قلبي، سكته مغزي و غيره شوند. چند بعدي بودن عوامل استرس‌زا و اهميت ارزيابي اين ابعاد به طور همزمان ايجاب مي‌نمايد كه به وسيله يك روش آماري پيشرفته، مورد شناسايي و تحليل قرار گيرند. هدف مطالعه، تبيين و باز تعريف ابعاد پرسشنامه رويدادهاي استرس‌زاي زندگي (SLE) با استفاده از مدل عاملي مراتب بالاتر مي‌باشد. مواد و روش‌ها: مطالعه مقطعي حاضر روي 4763 نفر از شركت كنندگان طرح سپاهان در سال 1389 انجام شد. ميزان استرس درك شده افراد براساس نسخه معتبر ايراني پرسشنامه وقايع استرس‌زاي زندگي مورد ارزيابي قرار گرفت. مدل‌هاي عاملي اكتشافي و تاييدي مراتب يك و دو با استفاده از نرم‌افزار AMOS ويرايش 20 بكار گرفته شد. يافته‌ها: بر اساس تحليل عاملي اكتشافي، يازده عامل (سطح يك) از 44 آيتم پرسشنامه استخراج گرديد كه 51/42 درصد از واريانس كل را تبيين نمودند. بر اساس 11 بعد مزبور، دو بعد تحت عناوين استرس‌زاهاي" فردي" و "اجتماعي" (تبيين كننده 17/3 درصد و 25/6 درصد از واريانس كل) به عنوان عوامل مرتبه دوم شناسايي شدند. ساختار در كل نمونه و جداگانه در زنان و مردان شناسايي شد.نتايج تحليل عاملي اكتشافي توسط تحليل عاملي تاييدي با برازندگي مناسب، (78/0CFI=، 89/0GFI=، 05/0RMSEA=) تاييد گرديد. استنتاج: پرسشنامه SLE داراي يك ساختار 11 بعدي و مبتني بر اين ابعاد يك ساختار دو بعدي (فردي و اجتماعي) در مرتبه دو مي­باشد. مطالعه انواع وقايع استرس‌زا مي‌تواند نقش موثري در پيش‌گيري از بروز مشكلات رواني و نيز آموزش شيوه ­هاي مقابله مناسب، داشته باشد

Background and purpose: Stressful life events can lead to psychological problems, heart disease, stroke, etc. Multidimensional nature of stress calls for advanced statistical methods that could evaluate these dimensions based on symptoms of stress. Therefore, current study aimed at identifying and redefining the dimensions of the stressful life events (SLE) questionnaire using a higher order factor model. Materials and methods: This cross-sectional study was done in 4763 people participating in a project called SEPAHAN in Isfahan, Iran 2010. The perceived stress level was evaluated by the Iranian version of SLE questionnaire. First and second order exploratory and confirmatory factor models were applied for data analysis using AMOS V20. Results: According to exploratory factor analysis, 11 domains of stress (first order factors) were extracted from 44 items, which explained 51.42% of the total variance. Based on these domains, two dimensions were identified as second-order factors (stressors), including individual and social stressors that explained 17.3% and 25.6% of total variance, respectively. The similar structure was identified both in total sample and in men and women separately. Also, the results in exploratory factor analysis were confirmed by confirmatory factor analysis (CFI =0.78, GFI =0.89, RMSEA =0.05). It was found that the second-order factor model well fitted to the dimensions of the questionnaire identified. Conclusion: SLE questionaire has11 domains and two higher dimensions (individual and social stressors). Studying the types of stressors could be used in preventive strategies against mental health problems and also in training useful copying styles.