اثر مداخلات يكساله در آگاهي و عملكرد تغذيه‌اي مردم جامعه نواحي مــركزي ايران « پروژه ملي قلب سالم اصفهان

Effect of one-years intervention on the knowledge and practice of nutrition in the community (public) center area of Iran

با توجه به شيوع روز افزون بيماريهاي قلبي عروقي، بررسي هاي زيادي با هدف پيشگيري اوليه از اين بيماريها انجام شده است. مطالعات نشان داده‌اند در جوامعي كه تعادل و تناسب علمي در مصرف مواد غذايي و تغذيه سالم وجود داشته شيوع بيماريهاي قلبي عروقي كمتر بوده است. هدف از اين مطالعه تعيين ميزان آگاهي و عملكرد جامعه نواحي مركزي ايران نسبت به تغذيه سالم و مقايسه تأثير مداخلات آموزشي يكساله در تغيير آن در گروه تحت مداخله (استان اصفهان) نسبت به گروه شاهد (استان مركزي) مي‌باشد. اين مطالعه يك پژوهش نيمه تجربي است و جمعيت مورد مطالعه را 12345 نفر ساكنين منطقه مركزي ايران (استان اصفهان و استان مركزي) تشكيل مي دادند كه در پروژه ملي «قلب سالم» (Isfahan healthy heart project) شركت داده شده بودند و پرسشنامه مربوط به وضعيت آگاهي و عملكرد آنان در ارتباط با عوامل خطر ساز قلبي و عروقي از جمله الگوي تغذيه‌‌اي تكميل شده بود. نمونه‌هاي تحت مطالعه در دو گروه تحت مداخله از استان اصفهان و گروه شاهد از استان مركزي قرار داشتند كه در سه مرحله مورد بررسي و مداخله قرار گرفتند. مرحله 1 شامل بررسي‌هاي قبل از مداخلات، مرحله 2 شامل مداخلات اجراي و آموزشي و ارائه برنامه‌هاي تغذيه سالم در محل‌هاي توليد و توزيع مواد غذايي در گروه تحت مداخله و مرحله 3 شامل بررسي‌هاي بعد از مداخلات بود. جهت كليه نمونه‌ها در مرحله 1 و 3 پرسشنامه مربوطه تكميل شد. اطلاعات بعد از جمع‌آوري در نرم افزار آماري SPSS 10 وارد رايانه و تجزيه و تحليل آماري با استفاده از آزمونهاي T-Test و رگرسيون جهت بررسي ارتباطات موجود بين نمره عملكرد و سطح آگاهي انجام شد. بعد از يكسال از شروع مطالعه ميانگين نمره آگاهي و عملكرد در رابطه با تغذيه صحيح در همه گروههاي سني و هر دو جنس افزايش داشت كه اين ميزان در گروه مورد (تحت مداخله) از مقادير بيشتر برخوردار بود. همبستگي بين ميانگين نمره آگاهي و عملكرد نسبت به تغذيه در هر دو گروه مداخله و گروه شاهد وجود ندارد، بعبارتي با افزايش آگاهي بعد از يكسال مداخله ميانگين نمره عملكرد نسبت به تغذيه به همين ميزان در گروه‌هاي سني افزايش نداشته است كه از نظر آماري نيز معني‌دار بود(0/05

Studies show the low prevalence of cardiovascular diseases (CVDs) in communities with healthy nutrition. This study aims to determine the knowledge level of people who live in the central areas of Iran towards healthy nutrition are to show the effect of one-year training interventions in changing knowledge level of interventional group in comparison with control group. This semi-experimental study was done on 1235 people resided in central areas of Iran (Isfahan & Arak provinces). The questionnaires of knowledge & practice towards nutrition were filled by them. Case or interventional group from Isfahan province and control group from Arak province were studied during three phases of Isfahan Heart program (IHHP). Phase 1 and phase III included filling the questionnaires before and after the interventions. Phase II included training interventions and offering healthy nutrition in the food staff production and distribution siles. Collected data were analyzed by SPSS10 software through t-test regression tests. The Knowledge and practice mean scores of all age groups and two sex groups were studies after one year. A positive correlation was seen between knowledge and practice mean scores. The study showed that knowledge and behaviour of people can be changed toward healthy nutrition. These changes after one year of intervention have shown a significant difference.