خمس سرمايه و منافع شركت‌ها

Khoms (one fifth) of capital and companies` incomes

خمس از احكام ضروري دين مبين اسلام است كه فقيهان شيعه و سني با استناد به آيۀ 41 سورۀ مباركۀ انفال و سنت نبوي و اجماع فريقين، آن را پذيرفته‌اند؛ باوجوداين، در مصداق‌هاي آن اختلاف وجود دارد، به‌ويژه منافع كسب كه فقط عالمان شيعه اماميه براساس ظهور آيه و روايات معتبر ائمه معصومين: به آن فتوا داده‌‌اند. پرداخت خمسِ سرمايه و سودِ حاصل از آن واجب است. ازآنجاكه برخي از شركت‌ها و مؤسسات داراي شخصيت حقوقي مستقل هستند، ظاهر آن است كه حكم فوق دربارۀ آنها نيز جاري گردد؛ اين تسري دو دليل دارد: يكي تنقيح مناط در حكم وجوب خمس و دائرمدار ملكيت و منفعت دانستن آن؛ و ديگري توجه به حكم وضعي و حقّ مالي كه شارع مقدس در منافع قرار داده و بديهي است كه احكام وضعي مشروط به اهليت و عقل و بلوغ نيست. البته تمسك به اين روش درصورتي است كه از اختيارات ولي فقيه چشم‌پوشي شود؛ وگرنه، حاكم جامعۀ اسلامي اجازه دارد همانند اخذ ماليات كه در همۀ جوامع مرسوم است، از شركت‌ها و مؤسسات، خمس سرمايه و سود سالانۀ آنها را دريافت كند.

khoms is Islamic true religion`s one of the necessary precepts which the Shiite and Sunni Jurists have adopted khoms in reference to verse 41/chapter anfal, the prophetic tradition and the two groups` consensus, but they differ in the examples, specially the Shiite scholars only give opinion to it because of appearance of the mentioned verse and the innocent Imams` reliable traditions. Paying khoms of the capital and its profit is obligatory, and whereas some companies and institutions have independent legal personalities, it seems that the above sentence is applied to them; the reasons for this are two things: the first is basis expurgation in the necessity order of khoms and regarding it as ownership and benefit, and the second one is an attention to conventional sentence and financial right placed in the benefits by the holy legislator and it is clear that conventional sentences are not conditionalupon capacity, reason and puberty. Of course, it is resorted to this manner where guardian jurist `s powers is abandoned, otherwise a governor of Islamic society is allowed to take khoms of the companies and institutions` capitals and annual benefits as well as tax which are customary in all the societies.