نگرش پزشكان عمومي و متخصص درباره بهترين رويكرد نقش‌آفريني دولت در كاهش هزينه داروهاي نسخه‌اي در شهر تهران در سال 94-1393

Attitudes of physicians and specialists towards the best approach of government in reducing the cost of prescription drugs in Tehran in 2015-2016

زمينه و هدف: مداخله در اجزاي مختلف بخش دارو باعث ايجاد اثرات مختلف و غير قابل ‌پيش‌بيني در بخش‌هاي ديگر نظام سلامت خواهد شد. هدف مطالعه حاضر ارزيابي نگرش پزشكان در زمينه بهترين رويكرد نقش‌آفريني دولت در كاهش هزينه داروهاي نسخه‌اي مي‌باشد. روش بررسي: اين مطالعه به‌صورت مقطعي و مبتني بر پرسشنامه در بين 360 پزشك عمومي و متخصص ساكن در شهر تهران با توجه به دستورالعمل‌هاي (بهبود سيستم گزارش دهي مطالعات مشاهده‌اي در اپيدميولوژي) (STROBE) و در سال 94-1393 انجام پذيرفته است. در راستاي تعيين بهترين رويكرد دولت در كاهش هزينه داروهاي نسخه‌اي از آمار توصيفي و در راستاي تعيين ارتباط ميان عمومي و متخصص بودن پزشكان مورد مطالعه با انتخاب هر يك از رويكردها از آزمون Chi-square (كاي دو) و Cross Tab بهره برده شده است. يافته‌ها: نرخ پاسخ‌گويي پزشكان مورد مطالعه 97% بوده است كه در اين ميان با توجه به اينكه افراد مورد مطالعه مي‌توانستند بيش از يك گزينه را در هر سؤال انتخاب كنند، 45/6% از آن‌ها رويكرد ايجاد و اعمال قوانين و مقررات كنترل قيمت بر شركت‌هاي دارويي، 41/5% از پزشكان مورد مطالعه اعمال يارانه‌ها، 20/4% آغاز به كار واحدهاي توليد داروي دولتي و 10% از آن‌ها ساير رويكردهاي متفاوت از رويكردهاي پيشنهادي را به‌عنوان بهترين رويكرد دولت در كاهش هزينه داروهاي نسخه‌اي برشمرده‌اند. در ضمن ميان متخصص يا عمومي بودن پزشكان مورد مطالعه با انتخاب هر يك از رويكردها هيچ ارتباط معني داري وجود نداشت. نتيجه‌گيري: در همه مطالعات نقش دولت در ترويج روش‌هاي كاهش هزينه داروهاي نسخه‌اي و در كل كنترل هزينه‌هاي نظام بهداشت و درمان و هزينه‌هاي تحميلي به بيماران غيرقابل‌انكار بوده است و بر مبناي اين مطالعه و چندين مطالعه مشابه، بهترين رويكرد دولت مي‌تواند از طريق ايجاد و اعمال قوانين و مقررات كنترل قيمت بر شركت‌هاي دارويي و ساير اجزاء نظام بهداشت و درمان باشد، همچنين دولت مي‌تواند نقش به سزايي در پرورش پزشكان هزينه نگر و ساير دست‌اندركاران نظام سلامت داشته باشد. درنهايت دولت نقش بسيار مهمي در كاهش هزينه داروهاي نسخه‌اي و قابل استطاعت نمودن بهره‌گيري از خدمات بهداشتي درماني بر عهده دارد.

Background and aims: Interference in the different components of the drug sector can cause different and unpredictable effects in other parts of the health system. This study aimed to evaluate the attitude of physicians and specialists towards the best approach of government in reducing the cost of prescription drugs. Methods: This cross-sectional, questionnaire-based, observational study was conducted by the following the Strengthening the Reporting of Observational studies in Epidemiology (STROBE) guidelines among 360 general practitioners and specialists of the city of Tehran in 2015-2016. The descriptive statistics used in order to define the best approach of government in reducing the cost of prescription drugs, and Chi-square and Cross Tab has used for evaluating the relationship between the attitudes of the physicians and specialists with choosing each one of the approaches. Results: The response rate of the participants in the study was about 97%. By considering the fact that the participants were allowed to choose more than one option in answering the questions, attitudes of surveyed physicians about the best approach of government in reducing the cost of prescription drugs is as follows, respectively: 45.6% of them have chosen the approach of creation and enforcement of price controls on pharmaceutical companies, 41.5% of them provide subsidies such as tax benefits and other concessions to pharmaceutical companies, 20.4% starting Government drug manufacturing units, and 10% of them have selected some other approaches, different from proposed approaches, according to the questionnaire. It is noteworthy that there was no significant relationship between being a general practitioner or specialist and choosing each one of the approaches. Conclusion: In most of the studies, role of the government in promoting the Cost Containment Strategies for prescription drugs and controlling the costs in health care system and managing the imposed costs on patients is undeniable. According to this study and most of the current studies, the best approach of government in reducing the cost of prescription drugs is the creation and enforcement of price controls on pharmaceutical companies. In addition, the government has a dominant role to play in upbringing and cultivating a new generation of cost-conscious physicians and medical staff. Ultimately, government can make a remarkable contribution to reduce the cost of prescription drugs and making healthcare affordable.