تحليل بازتاب نقاشي در جامعه قرن ششم هجري با نگرش به آثار نظامي گنجوي

(Analyses of the Reflection of Painting in the Opuses of Nezami Ganjavi (12th century AD

همواره در پژوهش هاي حوزه معماري و شهرسازي از «نمونه هاي مورد مطالعه » نام برده مي شود و به فراخور موضوع تحقيق، نمونه هايي مورد ارزيابي قرار م يگيرند. اما غالباً نقش اين «نمون هها » در روند پژوهش و نحوه استخراج داده هاي مفيد از آنها، مبهم و بدون روش مشخص است. در واقع معمولاً هر محقق به گونه اي شخصي و فارغ از روش هاي علمي به تحليل نمونه ها اقدام م يكند. اين فقدان روش مندي، از ي كسو ارزش علمي پژوهش را كمرنگ م يكند و از سوي ديگر امكان اعمال نظر شخصي محقق بر روند تحقيق را افزايش م يدهد به گون هاي كه ممكن است از يك نمونه واحد، دو محقق، دو نوع نتيج هگيري كنند. از سوي ديگر پژوهش هاي معماري كه قصد بهر هگيري از تجربيات گذشته را دارند ناچارند كه به نمونه هاي پيشين مراجعه و جنبه هاي مثبت آن را براي ايده هاي آتي وام گيرند. بدين لحاظ، ضروري است كه متناسب با موضوع تحقيق، تكنيك هاي مدون علمي كه چهارچوبي روش مند دارند شناسايي شده و مورد استفاده واقع شوند. نوشتار حاضر، براي پاسخگويي به يك نياز، يعني چگونگي تدوين آداب همنشيني با بناهاي تاريخي مقدس، سعي دارد روشي را پيشنهاد كند كه از طريق نمونه هاي موجود بتوان معيارهايي براي طرح هاي آينده تدوين كرد. محدوديت هاي منابع تحقيق، قوانين و اسناد كل ينگر و غير بومي )منشورها و توصيه نامه هاي بين المللي(، تعارض ديدگاه هاي صاحبنظران در خصوص حفاظت و ساختارهاي جديد و در نهايت پيچيدگي هاي مطالعه بر روي آثار ارزشمند تاريخي نشأن م يدهد كه از ميان روش هاي موجود ترجيح با آنهايي است كه نمونه هاي پيشين در يك منطقه جغرافيايي را تجزيه تحليل كرده و از خلال آنها آدابي متناسب با همان پهنه جغرافيايي و فرهنگي استخراج كرده اند. روش پيشنهادي، يعني «استدلال بر مبناي نمونه Case-based reasoning » مطابق يك مدل ساختارمند، به محقق كمك م يكند كه نمونه ها را طي يك فرآيند مشخص، تحليل كرده و خروج يهايي مورد انتظار به دست آورد. اين روش براي ساير پژوهش هاي مشابه نيز كارايي داشته و محققان حوزه معماري و شهرسازي را از برخوردهاي غير يكسان با نمونه هاي موردي مي رهاند.

Poem is a beautiful narration of history, and the poet takes it from people and their life essence. In Persian literature, “Nezami” is one of the strongest pillars in storytelling and lyrics. His poems are nothing but the social reality of his era. This research is trying to find the answer to this question that how the art of painting in society of 12 th century ad is reflected in the poems of Nezami? The theoretical framework used in this research is the reflection theory in sociology of art. This theory is based on assumption of art as the mirror of society and reflector of its characters. The research methodology used in this research is library and the technic which is used is content analyses. The aim of this research is reaching to new information in the field of painting in aforementioned century. It is hypothesized that “the concepts of Nezami’s poems was taken from the social attitude of his era and was affected by life issues, and this could indirectly give useful information about various things to the researcher, including art of painting in society of 12 th century ad”. The method of this research is content analysis and the data collection method was through library and included studying Nezami’s works in 12 th century. Studying books which are written about stylistics and themes of Nezami’s works and related works to the art history of Iran, publications, etc. has also done.After a short orientation with the life and opuses of the poet, the information attributed to painting in opuses that existed in art history studied and some examples of Nezami’s poems which are a reflection of painting in the society investigated. The investigations demonstrated that the painting in 12 th century’s society has existed in various methods including iconography, drawing portraits on paper, mural, painting on cloth, etc. also the psychological effects of colors was known in this era. The poet has illustrated two types of realistic and conventional painting as two different styles, and has made a difference between a painting that is painted exactly alike the face and a symbolic painting of it.