كليدواژه :
شاخص زمين انباشتگي , فاكتور غني شدگي , معدن ذغال سنگ , فلزات سنگين
چكيده فارسي :
بررسي خاك هاي اطراف اكثر معادن ذغال سنگ در نقاط مختلف دنيا، آلودگي به فلزات سنگين از قبيل سرب، كادميوم، روي، مس، منگنز و نيكل را نشان مي دهد. پالايش آلودگي خاكها و اراضي اطراف معادن، يك چالش بزرگ براي باز گرداندن بهره وري و باروري آن و ايجاد مجدد چرخه هاي اكولوژيكي است كه اين امر با شناسايي گونه هاي گياهي مناسب و همچنين اصلاح به وسيله برخي مواد اصلاح كننده مناسب، بر روي چنين اراضي تخريب شده، محقق مي شود. گياهپالايي يكي از فناوري هاي در حال توسعه است كه مي تواند به طور گسترده براي اصلاح خاك و آلودگي ها از محيط، استفاده شود. هدف از مطالعه حاضر، بررسي تغييرات غلظت پنج فلز سنگين روي، سرب، منگنز، نيكل و مس و همچنين شاخص هاي آلودگي شامل شاخص زمين انباشتگي، عامل آلودگي و شاخص بار آلودگي در اراضي اطراف معدن ذغال سنگ گلندرود واقع در استان مازندران مي باشد. بر اساس نتايج تجزيه نمونه ها، بيشترين غلظت عناصر روي، سرب، منگنز، نيكل و مسدر خاك به ترتيب 44/12، 6/53، 5/54، 7/80 و 6/58 ميلي گرم بر كيلو گرم و بيشترين غلظت عناصر روي و منگنز در گياهان به ترتيب 169/4و 164/6[m1] ميلي گرم بر كيلوگرم گزارش گرديد. نتايج مربوط به محاسبه شاخص هاي آلودگي و غلظت هاي فلزات سنگين مورد نظر در خاك ها و نمونه هاي گياهي معدن گلندرود نشان دهنده پائين تر بودن مقادير عناصر مذكور نسبت به مقادير ايجاد كننده آلودگي است. بالاترين ميزان براي شاخص زمين انباشتگي عناصر روي، سرب، منگنز، نيكل و مسدر خاك به ترتيب0/024، 0/074، 0/003، 1/975و 0/117 ميلي گرم بر كيلوگرم، براي شاخص عامل آلودگي به ترتيب 0/12، 0/13، 0/01، 7/80 و 0/41 ميلي گرم بر كيلوگرم و بالاترين مقدار مربوط به شاخص بار آلودگي0/20 ميلي گرم بر كيلوگرم بود. با توجه به [m2] روند رو به رشد بهره برداري از منابع معدني استان و شرايط اقليمي، پايش متناوب منطقه از نظر آلاينده ها توصيه مي شود.
چكيده لاتين :
Investigation of soils around the coal mines in the world, shows heavy metal pollution such as lead, cadmium, zinc, copper, manganese and nickel. Phytoremediation of mine land offers a great challenge, to restore its productivity and fertility and also to reestablish the ecological cycles in the rhizosphere with identification of suitable plant species and also the amendment of some suitable blending material on such degraded land. It is one of the widely used emerging techniques for soil remediation, to remove pollutants from the environment or to stabilize them. The aim of this study was to investigate concentrations changes of five heavy metals including zinc, lead, manganese, nickel and copper, as well as pollution indicators including geoaccumulation index, contamination factor and pollution load index of the surrounding lands Geland-roud coal mine located in Mazandaran province. Accordingly, the highest concentrations of Zn, Pb , Mn , Ni and Cu in soil were 12.44 , 6.53 , 5.54 , 7.80 , 6.28 mg/kg respectively. The highest concentration of zinc and manganese in plants were reported respectively 169.4 and 164.6 mg/kg. The results of calculated contamination index and heavy metals concentration of soil and plant samples of Geland-roud mine indicated lower values than values of these elements that cause pollution. The highest values for the geoaccumulation index of Zn, Pb , Mn , Ni and Cu in soil were respectively, 0.024 , 0.074 , 0.003 , 1.975 and 0.117 mg/kg, for the contamination factor respectively, 0.12, 0.13, 0.01, 7.80 and 0.41 mg/kg and the highest amount of pollution load index was 0.20 mg/kg . Due to the growing utilization trend of mineral resources and climatic conditions, the periodic monitoring of contaminates is recommended.
