ارزيابي زيستگاه كوكر شكم سياه (Pterocles orientalis) با روش آنتروپي بيشينه در پناهگاه حيات وحش شير احمد سبزوار

Habitat suitability assessment for black billed sandgrous (Pterocles orientalis) using maximum entropy in Shirahmad wildlife refuge

شناخت زيستگاه و نيازهاي زيستگاهي بخش حياتي از حفاظت حيات وحش، به خصوص گونه هاي در معرض خطر انقراض و آسيب پذير مي باشد. هدف از اين مطالعه تعيين متغيرهاي بوم شناختي و فاكتورهاي زيستگاهي موثر بر پراكنش كوكر شكم سياه در پناهگاه حيات وحش شيراحمد بود. براي اين منظور نمونه برداري از اين گونه در فصول بهار و تابستان سال 1389 و با 8 ترانسكت در منطقه انجام گرفت. سپس نقاط به دست آمده از حضور كوكر شكم سياه همراه با متغيرهاي توپوگرافي و انساني در سامانه اطلاعات جغرافيايي تبديل به نقشه شدند. در اين مطالعه از تكنيك مدل سازي مكسنت براي تهيه نقشه الگوي پراكنش جغرافيايي كوكر شكم سياه استفاده شد. نتايج ما نشان داد كه دو متغير فاصله از جاده و فاصله از چشمه بيشترين تاثير را بر روي پراكنش كوكر شكم سياه دارند. همچنين مطلوبيت زيستگاه گونه رابطه مثبت با متغيرهايي مانند منابع آبي و كاربري مرتع و رابطه منفي با متغيرهاي فاصله از روستا و فاصله از رودخانه نشان داد. با توجه به نتايج به دست آمده و اينكه در حال حاضر اين منطقه از جمله مناطق حساس در پناهگاه حيات وحش شير احمد مي باشد، مي توان بيان نمود كه بخش هاي غربي پناهگاه حيات وحش شير احمد براي مديريت بهتر جمعيت اين گونه بايد مورد توجه بيشتري قرار گيرد و عوامل زيستگاهي مطلوب براي گونه در محدوده زيستگاهي ارزيابي شده تقويت شوند.

Habitat recognition and knowledge of habitat requirements are extremely important to the wildlife conservation, particularly for endangered and vulnerable species. The purpose of the study was to determine which ecological and habitat factors contribute the distribution of black billed sandgrous (Pterocles orientalis) in Shirahmad wildlife refuge. Sampling was performed in two season (spring and summer 2010) and in eight transects. Presence points of black billed sandgrous along with human and topographic variables were mapped in GIS environment. This study employs one recently proposed modelling technique –. Maxent – to investigate the geographic distribution pattern of black billed sandgrous. The results show that the most important factors affecting on the distribution of black billed sandgrous include the distance from roads and distance from the water sources. According to the predictions, water resources and pasture have positive relationship with habitat suitability. On the other hand, habitat suitability has negative relation with the distance from the village and rivers. Results indicate that western part of Shirahmad wildlife refuge needs more attention to most effetely manage the population of this species. Furthermore, suitable habitat factors within black billed sandgrous habitat have to be improved.