تحليل شبكه ذي نفعان محلي در راستاي تقويت تاب آوري و مديريت پايدار اكوسيستم هاي طبيعي (منطقه گرگو، شهرستان بويراحمد)

The Analysis of Local Benefesheries’ Network Toward Improvement of Resilience and Sustainable Natural Ecosystems Management (Case Study: Gor-Gu Region, Boyer Ahmad District)

اهميت جنگل هاي زاگرس و وابستگي شديد مردم به اين منبع طبيعي منجر به پيچيدگي مديريت آن گشته است. در اين ميان نقش جوامع محلي و بررسي روابط بين آن ها در تحليل تاب آوري و اجراي مديريت مشاركتي منابع غيرقابل انكار است. رويكرد تحليل شبكه اجتماعي از جمله راهكارهايي است كه با بررسي الگوي روابط في مابين ذي نفعان محلي نقش مهمي در برنامه ريزي، سياست گذاري و اجراي موفق مديريت مشاركتي منابع طبيعي دارد. در اين پژوهش روابط بين ذي نفعان محلي منطقه گرگو شهرستان بويراحمد با استفاده از رويكرد تحليل شبكه اجتماعي و با سنجش شاخص هاي سطح كلان شبكه (تراكم، تمركز، دوسويگي پيوندها، انتقال يافتگي و ميانگين فاصله ژئودزيك) جهت تحليل تاب آوري و اجراي مديريت پايدار منابع جنگلي مورد بررسي قرار گرفته است. نتايج نشان دهنده ميزان انسجام و سرمايه اجتماعي متوسط تا زياد بر اساس پيوند اعتماد و مشاركت است. پايداري و تعادل شبكه ذي نفعان نيز در حد متوسط بوده و همبستگي بالايي (79 درصد) بين اعتماد و مشاركت وجود دارد. همچنين نتايج اين تحقيق بيانگر سرعت متوسط تا زياد تبادل اعتماد و مشاركت و به دنبال آن اتحاد و همبستگي اجتماعي بين كنش گران است كه نشان دهنده ميزان تاب آوري نسبتا بالاي آنان در مواجه با تغييرات زيست محيطي مي باشد. به اين ترتيب تقويت اعتماد و مشاركت در بين افراد و پايبندي آن ها به عرف ها و سنت هاي محلي مي تواند منجر به افزايش سرمايه اجتماعي و در نتيجه تاب آوري جامعه در برابر تنش هاي محيطي در راستاي مديريت پايدار اكوسيستم هاي طبيعي گردد.

The importance of Zagros forests and interdependence of local communities to forest resources have led to complexity of its management. The role of local communities and investigating their relations toward implementation of natural resources co-management are undeniable. Social Network Analysis (SNA) approach is a new method which illustrates relations among local beneficiaries and has important role for planning, policy making and successful implementation of natural resources co-management. In this research, relations between local stakeholders in Gor-Gu region of Boyer Ahmad district have investigated using SNA through macro level indicators (density, centrality, periphery, transitivity, geodesic mean distance) toward forest co-management. The results revealed that social cohesion and capital based on trust and collaboration links are medium to high. Stability and equilibrium of stakeholders’ network are medium and correlation between trust and collaboration is high (79%). The results demonstrated that trust and collaboration transfer speed is medium to high and has led to approximately high resilience and adaptation capacity among the actors in the context of environmental changes. According to geodesic mean distance index it is concluded that solidarity and unity among the actors are medium to high. This is illustrated that trust improvement will resulted in more adherence to local laws and traditions in the case of natural resources utilization.