پهنه بندي توان تفرجي پارك جنگلي ياسوج با استفاده از روش هاي تصميم گيري چندمعياره در GIS

Zoning the recreational capacity of Yasuj’s forest park, using multi criteria decision methods in GIS

پارك جنگلي ياسوج با مساحتي حدود 1000 هكتار در شمال شرقي شهر ياسوج واقع شده است. جهت پهنه بندي توان تفرجي پارك و تهيه نقشه عرصه هاي مناسب براي انجام تفرج متمركز و گسترده و تعيين عرصه هاي لازم جهت حفاظت و احياء، با مرور منابع و توجه به معيارهاي استاندارد موجود، استفاده از تجربه هاي كارشناسي با توجه به شرايط و موقعيت پارك و داده هاي در دسترس از منطقه، معيارهايي كه مي توانند در بررسي توان تفرجي پارك موثر باشند، مشخص گرديدند و با استفاده از روش تحليلي سلسله مراتبي، معيارهاي موثر در فرآيند ارزيابي توان تفرجي پارك اولويت بندي شدند. معيار بهداشت و امنيت در بالاترين درجه از اولويت و معيار اشكوب بندي جنگل در پايين ترين درجه اهميت در اولويت بيست و دوم قرار گرفتند. از اين ميان، معيارهاي شيب، فاصله دسترسي به جاده، نوع چشم انداز، فاصله دسترسي به منابع آب، ارتفاع از سطح دريا، درصد تراكم پوشش درختي و جهت به عنوان معيارهايي كه در اين مطالعه امكان تهيه نقشه براي آن ها وجود داشت، مشخص شدند و مدلي بر اساس آن ها جهت بررسي توان تفرجي پارك ارائه گرديد. بر اساس مدل ارائه شده و كاربرد تركيب خطي وزني در سامانه اطلاعات جغرافيايي، نقشه پهنه بندي توان تفرجي پارك جنگلي ياسوج تهيه گرديد. محاسبه مساحت نواحي پهنه بندي شده در پارك نشان داد كه به ترتيب 581.7 هكتار از مساحت پارك براي تفرج گسترده، 269.2 هكتار به عنوان منطقه بازسازي، 99.32 هكتار براي تفرج متمركز و 88.7 هكتار نيز به دليل شيب بالاي 60 درصد به عنوان منطقه حفاظتي مناسب مي باشند.

Yasuj’s forest park with an area about 1000 ha is located in Northeast of Yasuj in Iran. To implement the zoning of the recreational capacity of the park and to map suitable areas for centralized and decentralized recreations and to determine the required areas for rehabilitation and restoration, by searching references, attending to the existing standard criteria and using experiences of expertise with attending to the circumstance of the park and the available data in this context, the important criteria impacting upon process of evaluation of park’s recreational capacity were selected. Using AHP, these selected criteria were prioritized. Health and security were found of the highest priority but the criterion of forest strata was of the lowest priority i.e the twenty-second criterion. The criteria of slope, distance of access to roads, type of landscape, distance of access to water sources, altitude, percentage of tree cover density and aspects were selected as data layers which providing maps of them was feasible. and then based on these criteria; a model to investigate the recreational capacity of the park was developed. According to the suggested model and using Weighted Linear Combination in GIS, the zoning map of the park was created. Calculated areas for the zones showed that 581.7 ha of park’s area is suitable for decentralized recreation, 269.2 ha for rehabilitation, 99.32 ha for centralized recreation and 88.7 ha of the park’s area, because of the slopes over than 60 percent, should be kept as the protected zone.