ارزيابي پايداري زيست محيطي شهر اهواز با تاكيد بر آلودگي هوا (با استفاده از روش FPPSI)

Evaluation of the environmental sustainability of Ahwaz with an emphasis on air pollution (Using FPPSI method)

پايداري زيست محيطي جزو چهار محور اصلي توسعه پايدار است و يكي از فاكتورهاي اصلي پايداري زيست محيطي، شاخص آلودگي هوا است. شهر اهواز هشتمين كلان شهر بزرگ ايران است كه مسئله ريزگردها و تمركز صنايع نفتي، اين شهر را مستعد ناپايداري زيست محيطي (آلودگي هوا) كرده است. ارزيابي هاي زيست محيطي دقيق و مناسب مي تواند ما را در رسيدن به توسعه پايدار زيست محيطي كمك كند، لذا توجه به آن در سياست گذاري ها و برنامه ريزي ها براي دستيابي به يك برنامه ريزي مناسب، همگام با متغيرهاي محيط طبيعي امري اجتناب ناپذير است. با استناد به نوع داده هاي تحقيق، اين تحقيق كاربردي بوده و داده ها به صورت اسنادي و كتابخانه اي گردآوري شده اند. در اين تحقيق 5 آلاينده شاخص اصلي آلودگي هوا كه عبارتند از: ميانگين غلطت گازهاي مونوكسيد كربن (CO)، دي اكسيد گوگرد (SO2)، دي اكسيد نيتروژن (NO2)، ازون (O3) و ميانگين غلظت ذرات معلق زير 10 ميكرون (PM10) طي سال هاي 1388 الي 1391 مورد بررسي قرار گرفت. جهت ارزيابي ميزان پايداري مدل چند ضلعي جايگشت كامل شاخص هاي مصنوعي (FPPSI) به كار گرفته شد. اين مدل كه مدلي جديد در ارزيابي توسعه پايدار است، تا كنون در ايران مورد استفاده قرار نگرفته است. نتايج اين تحقيق بيانگر اين مطلب است كه شرايط زيست محيطي شهر اهواز در سال هاي 1388 تا 1391 از نظر شاخص آلودگي به ويژه غلظت ذرات معلق زير 10 ميكرون به سمت ناپايداري سوق پيدا كرده است. به عبارت ديگر ذرات معلق زير 10 ميكرون و گاز ازون بيش از ساير آلاينده ها در ناپايداري زيست محيطي شهر اهواز تاثير داشته است و گاز مونوكسيد كربن كمترين نقش را در آلايندگي هواي شهر اهواز داشته است.

Environmental sustainability is one of the four main axes of sustainable development and One of the main factors of environmental sustainability is the Air Pollution Index. Ahvaz is the eighth largest metropolis of Iran that the issue of particulate matters and Aggregation of mineral oil industries has turned this city susceptible to environmental instability. Accurate and appropriate environmental assessments can help us to achieve environmentally sustainable development so Considering it policy and planning to achieve a proper planning along with the natural environment variables is inevitable. According to the research data, the research type is applied research. To display and analyze the data, Excel and MATLAB soft wares were used. In this study, five indicators of air pollution that are The average of carbon monoxide, the average of sulfur dioxide, the average Nitrogen gas, the average of Ozone and the average of particulate matter under 10 microns were studied during the years 1388 to 1391. The FPPSI model was used to assess sustainability. This model is a new model for evaluating sustainable development and has not ever been used in Iran. According to the findings, during the years 1388 to 1391, environmental situation of Ahwaz has tended to instability in terms of air pollution especially in terms of particulate matters. In the other words particulate matter and ozone had affect Ahwaz instability more than any other contaminants and Carbon monoxide has a negligible impact on air pollution.