پديد آورندگان :
كاويان، عطااله دانشگاه علوم كشاورزي و منابع‌طبيعي ساري - دانشكدۀ منابع‌طبيعي - گروه آبخيزداري , زرگوش، ظريفه دانشگاه علوم كشاورزي و منابع‌طبيعي ساري - دانشكدۀ منابع‌طبيعي - گروه آبخيزداري , جعفريان جلودار، زينب دانشگاه علوم كشاورزي و منابع‌طبيعي ساري - دانشكدۀ منابع‌طبيعي - گروه مرتعداري , دارابي، حميد دانشگاه علوم كشاورزي و منابع‌طبيعي ساري - دانشكدۀ منابع‌طبيعي - گروه آبخيزداري
كليدواژه :
ارزيابي صحت , ماهواره لندست , مدل سازي كاربري اراضي , زنجيره ماركوف , رگرسيون لجستيك
چكيده فارسي :
بررسي تغييرات مكاني و زماني كاربري اراضي اطلاعات خوبي را به طراحان، برنامه ريزان و مديران جهت برنامه ريزي دقيق ارائه مي دهد. يكي از روش هاي مورد استفاده برنامه ريزان و مديران جهت مديريت تغييرات كاربري اراضي، مدل سازي آن مي باشد. تحقيق حاضر با هدف پيش بيني تغييرات كاربري اراضي حوزه آبخيز هراز با استفاده از رگرسيون لجستيك و زنجيره ماركوف انجام شد. جهت تهيه نقشه كاربري اراضي منطقه مورد مطالعه از تصاوير سري ماهواره هاي لندست (1367-L5-TM، 1379 L7-ETM+-و 1392-L8-OLI) استفاده شد. براي اين منظور الگوريتم حداكثر احتمال و نرم افزار ENVI 4.8 براي هر سه مقطع زماني استفاده شد. سپس مدل سازي پتانسيل انتقال با استفاده از مدل ساز تغيير سرزمين (LCM) و روش رگرسيون لجستيك (LR) انجام گرفت. جهت پيش بيني كاربري اراضي 1404 از دوره هاي واسنجي 1379-1367، 1392-1379 و 1392-1367 با استفاده از زنجيره ماركوف و مدل پيش بيني سخت استفاده شد. نتايج ارزيابي دوره هاي واسنجي با استفاده از روش GEOMOD و پارامترهاي (N(n)،N(m) ، H(m)، M(m)، K(m)، P(m) و P(p)) و آماره هاي كاپا نشان داد كه دوره واسنجي 1392-1367 بالاترين صحت را جهت پيش بيني تغييرات كاربري اراضي سال 1404 داشت. نتايج تغييرات كاربري اراضي حاكي از آن بود كه طي دوره 1392-1367، ميزان كاهش جنگل، مرتع و زراعت آبي به ترتيب 4/20، 5/09 و0/63 درصد بوده است. همچنين طي دوره مذكور مناطق مسكوني، باغ و اراضي فاقد پوشش گياهي به ترتيب 1/28، 2/20 و 6/62 درصد افزايش يافتند. بيشترين تغييرات در اين دوره تبديل اراضي جنگلي و مرتعي به باغات (8836/4 هكتار)، مسكوني (5165/1 هكتار) و اراضي فاقد پوشش گياهي (26598/4 هكتار) است. همچنين نتايج مدلسازي كاربري اراضي براي سال 1404 نشان داد كه مساحت اراضي جنگلي و مرتعي نسبت به سال 1392 به ترتيب 2978/18 و 6367/14 هكتار كاهش و زراعت آبي، اراضي مسكوني، باغي و اراضي فاقد پوشش گياهي به ترتيب 391/86، 29/38، 1453/42و 7214/94 هكتار افزايش خواهند يافت.
چكيده لاتين :
Assessment of land use spatio-temporal changes presents the perfect data for managers to elaborate plans. Land use change modeling is one of the methods used by planers to manage land use changes. The present study aims to predict land use changes using logistic regression and Markov chain model in Haraz watershed. Land use maps of the study area were prepared from Landsat images (L5-TM-1988, L7-ETM+ -2000 and -L8-OLI-2013). For this purpose, image classification method and maximum likelihood algorithm was used in ENVI 4.8 software. Then transition potential modeling was performed using Land Change Modeler (LCM) and Logistic Regression (LR). In order to prediction of land use for 2025, maps of the calibration periods of 1988-2000, 2000-2013 and 1988-2013 using a Markov chain model and hard prediction were used. The results of the calibration periods using the GEOMOD method and its parameters (N(n), N(m), H(m), M(m), K(m), P(m) and P(p)) and kappa coefficients showed that period of 1988-2013 with highest accuracy was selected to predict 2025 land use map. The results of the land use changes showed that over the period 1988-2013, the rate of decreasing in forest, grassland and irrigated land was 4.20, 5.09 and 0.63 percent, respectively. Also during the period residential areas, orchard and bare land, increased 1.28, 2.20 and 6.62 percent, respectively. Most of the changes in this period was transition of forest and rangeland to orchards, residential area and bare land with 8836.4, 5165.1 and 426598.4 ha, respectively. Also the results of land use modeling for 2025 revealed that the area of forest and rangelands will be decrease 2978.18 and 6367.41 ha, respectively and irrigated land, residential area, orchards and bare land will be increase 391.86, 29.38, 1453.42 and 7214.94 ha, respectively.
