پديد آورندگان :
نوروزي، مهرنوش دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تنكابن - گروه بيولوژي دريا , باقري تواني، مصطفي دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تنكابن - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تنكابن، ايران , قدرتي، شقايق دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تنكابن - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تنكابن، ايران , اميرجنتي، آمنه دانشگاه آزاد اسلامي، واحد تنكابن - باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تنكابن، ايران
كليدواژه :
كفال طلايي , درياي خزر , دوره جنسي , تجمع زيستي , فلزسنگين
چكيده فارسي :
هدف از انجام اين مطالعه، بررسي ميزان تجمع پنج فلز سنگين سرب، كادميوم، جيوه، آرسنيك و كروم در بافتهاي عضله، كبد و آبشش ماهي كفال طلايي Liza aurata، در حوزه جنوبي درياي خزر بود. نمونه برداري از 100 عدد ماهيان بالغ كفال، از 10 ايستگاه در دو دوره رسيدگي جنسي (فصل پاييز) و استراحت جنسي (فصل بهار) انجام گرديد. جهت اندازه گيري غلظت فلزات سنگين بافتهاي عضله، كبد و آبشش هر يك از ماهيان تفكيك گرديد. استخراج فلزات از بافتهاي مورد نظر از روش هضم با استفاده از مخلوط اسيد استفاده شد. تعيين غلظت بوسيله دستگاه جذب اتمي مجهز به سيستم كوره گرافيتي انجام شد. ميزان جذب فلزات سنگين در بافت عضله در دوره رسيدگي جنسي به ترتيب سرب، كادميوم، جيوه، آرسنيك و كروم با ميانگين 1/40، 43/0، 16/0، 0/07 و 54/0 ميكروگرم برگرم بود و در دوره استراحت جنسي به ترتيب با ميانگين 1/90، 93/0، 24/0، 12/0 و 61/0 ميكروگرم برگرم بود. در كل ميزان جذب فلزات سنگين در دوره استراحت جنسي (As˂Hg˂Cr˂Cd˂Pb) بيشتر از دوره رسيدگي جنسي (As˂Hg˂Cd˂Cr˂Pb) بود. ميزان تجمع فلزات بين سه بافت به صورت كبد> آبشش > عضله بود و اين اختلاف معني دار بود. طبق دادهاي ثبت شده از فلزات سنگين در بافت عضله در مقايسه با حد مجاز اعلام شده توسط سازمان بهداشت جهاني و انجمن بهداشت ملي و تحقيقات پزشكي استراليا هر پنج فلز Pb، Cd ، Cr ، Hg و As بالاتر از حد مجاز استاندارد جهاني بود، بنابراين مصرف اين ماهي براي سلامتي انسان ضرر دارد.
چكيده لاتين :
This study was conducted to measure the concentration of five heavy metals, including lead, cadmium, mercury, arsenic, and chrome in muscle liver, and gill of the gray mullet, Liza aurata in southern part of the Caspian Sea. The samples were collected from 100 adult gray mullet in 10 stations during the sexual maturity (in the fall) and sexual rest (in the spring). The muscle, liver, and gill tissues of each fish were separated in order to measure the concentration of the heavy metals. The acid digestion method was used to extract the metals from the tissues. The concentration was determined using a graphite furnace atomic absorption spectrometer. The mean concentration of lead, cadmium, mercury, arsenic, and chrome in the muscle tissue respectively was 1.40, 0.43, 0.16, 0.07 and 0.54 µg/g during the sexual maturity and 1.90, 0.93, 0.24, 0.12 and 0.61 µg/g during the sexual rest. Generally, the uptake of heavy metals during the sexual rest (Pb>Cd>Cr>Hg>As) was higher than that during the sexual maturity (Pb>Cr>Cd>Hg>As). The concentration of the metals in the three tissues was as follows: liver > gill > muscle. The difference between tissues in terms of the concentration of the metals was significant. The comparison of the data obtained for the muscle tissue with the standards of the World Health Organization and Australian National Health and Medical Research Council showed that the concentration of all the five heavy metals (Pb, Cr, Cd, Hg, As) was higher than the global standard level, and thus, the consumption of this fish can harm people.