پديد آورندگان :
نظري ساماني، علي اكبر دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي , جعفري، محمد دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي , نصرتي، كاظم دانشگاه شهيد يهشتي - دانشكده علوم زمين , عبدالشاه نژاد، مهسا دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي , رحيمي، فاطمه دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي
كليدواژه :
تحليل آماري , شاخص هاي فيزيكي و شيمايي , ارزيابي كيفيت خاك , كاربري اراضي
چكيده فارسي :
مطالعات كيفيت خاك در شناسايي اثرات مديريت هاي مختلف در عرصه هاي كشاورزي و منابع طبيعي ازجمله تخريب مرتع و جنگل ها و احياي اراضي از اهميت زيادي برخوردار است. در اين پژوهش شاخص كيفيت خاك در دو عمق خاك و شش كاربري اراضي مختلف منطقه شهريار استان تهران با استفاده از تغييرهاي فيزيكي و شيميايي و آناليز چند متغيره بدست آمد، بدين منظور كاربري اراضي مرتعي(طبيعي، قرق، تحت چرا) و زراعت آبي (باغ پسته، زراعت يونجه و گندم) به روش تصادفي - سيستماتيك از دو عمق 15-0 و 30-15 سانتي متري نمونه برداري شد و برخي از ويژگي هاي فيزيكي و شيميايي خاك اندازه گيري شدند. تحليل آماري خصوصيات خاك در عمق 15-0 سانتي متري باعث ايجاد 5 فاكتور موثر با مقادير ويژه بيش از يك شد: فاكتور1- شوري خاك، فاكتور2- عناصر غذايي، فاكتور3- بافت خاك، فاكتور4- فسفر خاك و فاكتور5- رطوبت خاك مي باشد. مطالعات نشان داد فاكتور 1 مهم ترين عامل براي ارزيابي كيفيت خاك و پتاسيم خاك مهم ترين خصوصيت خاك در تعيين كيفيت خاك در عمق 15-0 سانتي متري مي باشد. همچنين در عمق 30-15 سانتي متري نيز 4 فاكتور موثر با مقادير ويژه بيش از يك حاصل شد: فاكتور1- شوري خاك، فاكتور2- رطوبت خاك ، فاكتور3- بافت خاك، فاكتور4- فسفر خاك مي باشد كه فاكتور 1 مهم ترين عامل و SAR و EC مهم ترين خصوصيت خاك در تعيين كيفيت خاك در عمق 30-15 سانتي متري مي باشد. درمجموع مي توان استنباط كرد كه فاكتور شوري خاك مهم ترين عامل در ارزيابي كيفيت خاك در كاربري هاي مختلف اراضي منطقه مورد مطالعه هستند.
چكيده لاتين :
The study of soil quality is important to identify the different management effects on natural resources and agricultural farmland. In this research soil quality index was evaluated in two depth of six land use of Shahryar region through physical and chemical attributes and multi variate data analysis. For this purpose six different land uses/management were selected including rangelands (wild, exclosure and, grazing) and agriculture (Pistachio garden, alfalfa and wheat cultivation). A systematic-random strategy was carried at 0-15 cm and 15-30 cm depth by and soil properties were measured in the laboratory (98 samples). The soil attributes include: texture, bulk density, water holding capacity, permanent wilting point, field capacity, electrical conductivity, pH, organic carbon, total N, lime, P, K, Na, K and SAR. Statistical analysis shows that, soil properties were grouped into five significant factors for the 0-15 cm depth as: 1-soil salinity, 2- soil nutrients, 3-soil texture, 4- soil phosphor and 5-soil humidity. Factor 1 was known as the most dominant and potassium element (K) contributed the largest factor loading. In 15-30 cm depth, four significant factors were identified (1) salinity; 2) humidity; 3) texture and 4) phosphor). While, in15-30 cm depth, factor 1 was distinguished as the most dominant and SAR and Ec known as the most effective variables for soil attribute. Generally, results indicated that soil salinity factor was the most important factor for soil quality assessment.
