فيلوژني و تنوع ژنتيكي كل و بز (Capra aegagrus (Erxleben, 1777 در استان مازندران بر اساس ژن ناحيه ي D-Loop ميتوكندريايي

Phylogeny and genetic diversity of Wild goat, Capra aegagrus (Erxleben, 1777) in Mazandaran Province based on D-loop region of mt-DNA

كل و بز Capra aegagrus، از جمله پستانداران شاخص مناطق كوهستاني ايران است كه در سال هاي اخير به دليل كاهش جمعيت، در طبقه حفاظتي آسيب پذير (Vulnerable) قرار گرفته است. در مطالعه حاضر، روابط فيلوژنتيكي و تنوع ژنتيكي سه جمعيت بز وحشي بومي مناطق كمربن، بندبن و بلده در استان مازندران، بر اساس پلي مورفيسم ناحيه D-loop توالي ژنوم ميتوكندري (mtDNA) مورد بررسي قرار گرفته است. درختان فيلوژنتيك به دست آمده، 7 كلاد مجزا را نشان مي دهند و حاكي از وجود جد مشترك با دو هاپلوگروپ از 6 هاپلوگروپ شناخته شده گونه بز در دنيا و وجود حداقل 2 منشأ متفاوت بزهاي وحشي مازندران است. همچنين، با استفاده از ماتريس فاصله ژنتيكي Fst/1-Fst و رسم درخت NJ فيلوژئوگرافي، رابطه نزديك ژنتيكي و جغرافيايي در بين مناطق سه گانه مورد مطالعه و مناطق جغرافيايي هم جوار مشخص شد. مقادير Fu's Fs و Tajima's D نشان از وجود تعادل بين موتاسيون و رانش ژنتيكي دارند. همچنين با توجه به مقادير SSD و r در آزمون MMD، انطباق كامل بين مقادير مشاهده شده و مورد انتظار، نيز نشان از تبعيت اين جمعيت از مدل گسترش ناگهاني جمعيت دارد. نتايج آناليز AMOVA نيز براي مناطق مختلف ايران، بيانگر تفاوت كاملا معني دار كلادهاي هاپلوگروپ هاي متفاوت بوده و مقدار بزرگ شاخص Fst، علاوه بر معني دار بودن، نشان‌دهنده تفاوت ژنتيكي بالا در بين كلادهاي مختلف كل و بزها است.

Wild goat (Capra aegagrus), as an important and indicator species of mountainous regions of Iran has been confronted to population decline in recent years. So that, its conservation status classified as "Vulnerable" species. In present study, the phylogenetics relationships and genetic diversity of bezoar, based on polymorphism of D-loop region of mt-DNA has been investigated in three different habitats of Mazandaran Province; Kamarbon, Bandbon and Baladeh protected areas. The obtained phylogenetics trees show seven discrete clades and studied individuals of present study have the common ancestor and minimum two different origins for Mazandaran's Wild goats. As well, using Fst/1-Fst distance genetics matrix, the obtained NJ phylogeographic tree show the relationship between genetics and geography in three studied habitats and also with neighbor geographic areas. The results of genetic indicators such as Fu's Fs and Tajima's D show the mutation-genetic drift equilibrium in studied populations. On the other hand, regarding SSD and r factors amounts in Mismatch distribution analysis, the match of expected and observed amounts show the normality and expansion of the studied populations. The Analysis of Molecular Variation (AMOVA), regarding each haplogroup as one population show significant genetic difference between different clades of different haplogroups. Also, the high value of Fst indicator represents the significant genetic differentiation of different clades of wild goats.