عنوان مقاله :
تاثيرآموزش مبتني بر نظريه جايگاه مهارسلامت برسواد سلامت سالمندان
عنوان به زبان ديگر :
Effect of Education Based on Health Locus of Control Theory on Health Literacy among Older Adult
پديد آورندگان :
حيرتي، كلثوم دانشگاه علوم پزشكي گناباد - گروه آموزش بهداشت و ارتقاي سلامت، گناباد، ايران , صادق مقدم، ليلا دانشگاه علوم پزشكي گناباد - دانشكده پرستاري - مركز تحقيقات توسعه اجتماعي و ارتقاي سلامت - گروه پرستاري سلامت سالمندي و بهداشت روان، گناباد، ايران , عالمي، علي دانشگاه علوم پزشكي گناباد - دانشكده بهداشت - مركز تحقيقات توسعه اجتماعي و ارتقاي سلامت - گروه بهداشت، گناباد، ايران , مشكي، مهدي دانشگاه علوم پزشكي گناباد - دانشكده بهداشت - مركز تحقيقات توسعه اجتماعي و ارتقاي سلامت - گروه بهداشت، گناباد، ايران
كليدواژه :
سالمندي , سواد سلامت , نظريه جايگاه مهار سلامت , آموزش
چكيده فارسي :
اهداف: سواد سلامت يكي از متغيرهاي مهم در حفظ و بهبود سلامت همه گروه هاي جامعه به ويژه سالمندان است. جايگاه مهار سلامت همچنين يكي از ابزارهاي مورد استفاده در برنامه ريزي مداخلات آموزش بهداشت قلمداد مي شود. مطالعه حاضر با هدف تعيين تاثير آموزش مبتني بر نظريه جايگاه مهار سلامت بر سواد سلامت سالمندان انجام شد.
مواد و روش ها: اين پژوهش از نوع مطالعه كارآزمايي در عرصه بود كه بر روي 91 نفر (گروه آزمون= 46، گروه شاهد= 45) از جمعيت سالمند 60 تا 75ساله شهر بردسكن در سال 1396به انجام رسيد.آزمودني ها به روش تخصيص تصادفي بلوكي به دو گروه آزمون و شاهد تخصيص يافتند. ابزار گردآوري داده، پرسشنامه هاي سواد سلامت بزرگسالان و نظريه جايگاه مهار سلامت بود. داده هاي گردآوري شده وارد نرم افزار SPSS نسخه 21 شدند و به كمك آزمون هاي آماري كاي دو و تي (مستقل، زوجي) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند.
يافته ها: داده هاي مربوط به 91 آزمودني (گروه آزمون= 46، گروه شاهد= 45) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. ميانگين و انحراف معيار سن آزمودني ها در گروه آزمون4/45±66/9 و در گروه شاهد 4/39±67/7 سال بود. ميانگين و انحراف معيار سواد سلامت آزمودني ها در گروه‌هاي آزمون و شاهد پيش از انجام مداخله آموزشي به ترتيب برابر 11/95±52/60 و 12/54±48/07(0/080= p) و پس از آن برابر 7/60±77/68 و 13/99±51/18 بود (0/001>p).
نتيجه گيري: نتايج حاكي از اين بود كه مداخله آموزشي مبتني بر نظريه جايگاه مهار سلامت مي تواند بر سواد سلامت سالمندان موثر باشد. بنابراين مي توان با شناخت باورهاي كنترل سلامت، برنامه هاي آموزشي مناسب در جهت آموزش و توسعه سواد سلامت سالمندان را پايه ريزي كرد.
چكيده لاتين :
Aims: Health literacy is one of the most important variables in maintaining and improving the
health of all, especially among elderly people. In addition the Health Locus of Control (HLC)
theory, is considered as one of the tools which used in planning health education programs. The
aim of this study was to determine the effect of education based on the Health Locus of Control
(HLC) theory on health literacy among elderly persons.
Materials & Methods: A parallel, randomized field trial study conducted among seniors 60 to
75 years, residents in Bardaskan in 2017. Using balanced block randomization, the participants
were randomly allocated into intervention and control group. The required data were gathered
by adult health literacy and HLC questionnaires. The data were entered in SPSS 21 software and
were analyzed using and T-test (independent, paired).
Findings: We used data from 91 completed questionnaires (intervention group= 46, control
group = 45) to perform the analysis. Before intervention, the mean and standard deviation
of health literacy in experimental and control group were 52.60 (11.95) and 48.07 (12.54),
respectively (P= 0.080). These amounts were 77.68 (7.60) in intervention group and 51.18
(13.99) in control group after the intervention (p<0.001).
Conclusion: The results indicated that educational intervention based on the theory of health
locus of control could affect the health literacy of elderly. By recognizing health control beliefs
of elderly people, it seems that appropriate educational programs can be developed to educate
and develop health literacy of this group.
