زيست چينه نگاري رسوبات كربناته ائوسن در خاور ايران مركزي (ناحيه تربت جام): با اهميت گسترش چينه شناسي گونه Nummulites perforatus و نانوفسيل‌هاي آهكي

Biostratigraphy of the Eocene carbonate deposits in the eastern part of the central Iran (Torbat-e-Jam area): stratigraphic significance of Nummulites perforatus and calcareous nannofossils

در پژوهش حاضر، رسوبات دريايي ائوسن در برش چناربو ناحيه تربت جام (بخش خاوري پهنه ايران مركزي) بر پايه روزنبران كف‌زي بزرگ مطابق با زون‌هاي كف‌زي آب‌هاي كم‌ژرفا (Shallow Benthic Zones= SBZ) و همچنين نانوفسيل‌هاي آهكي مطابق با زون‌هاي استاندارد جهاني (Nannofossil Paleogene= NP) مورد مطالعه زيست‌چينه نگاري قرار گرفته است. اين مطالعات با تمركز روي تجمعات روزنبران كف‌زي بزرگ همچونEorupertia magna (La Calvaz), Fabiania cassis (Oppenheim), Eoannularia eoconica (Cole ve Bermudez), Gypsina sp., Textularia sp.,Nummulites perforatus (De Montfort) Nummulites sp., Discocyclina sp., Rotalia sp., Acervulina sp. و نيز نانوفسيل‌هاي آهكيCribrocentrum reticulatum, Sphenolithus obtusus, Sphenolithus spiniger, Sphenolithus editus, Helicosphaera compacta, Coccolithus pelagicus, Coccolithus eoplagicus, Discoaster siapanensis, Discoaster barbadiensis, Discoaster sp., Reticulofenestra sp., در توالي آهكي برداشت شده انجام پذيرفت. در نتيجه، با توجه به گونه‌هاي شاخص شناسايي شده، زيست‌زون‌هاي SBZ15?-17 مربوط به روزنبران كف‌زي بزرگ و زيست‌زون NP16 از نانوفسيل‌هاي آهكي در توالي مورد مطالعه جدا شد، كه بيانگر سن لوتشين پسين- بارتونين پيشين (ائوسن مياني) است. همچنين مرز اشكوب‌هاي لوتشين- بارتونين بر پايه گونه‌هاي شاخص نانوفسيل‌هاي آهكي بهطور دقيق جدا شد؛ بهطوري كه اولين ظهور گونه روزنبري N. perforatus (de Montfort) در بخش مياني توالي نهشته شده در طي زمان اشكوب بارتونين ثبت شد. بنابراين، اين امر گوياي اين مطلب است كه در ايران همانند ديگر بخش‌هاي باختري حوضه تتيس اولين ظهور گونه N. perforatus (de Montfort) در بارتونين پيشين (SBZ17) رخ داده است. همچنين در اين مقاله سيستماتيك گونه N. perforatus (de Montfort) بر پايه ويژگي‌هاي تيپ‌شناسي و بايومتريك مطالعه و توصيف شده است.

The Eocene marine deposits in the Chenarbu section in Torbat-e-Jam region (eastern part of Central Iran Zone) have been biostratigraphically studied based on large benthic foraminifera coincide with Shallow Benthic Zones (SBZ) and Calcareous Nannofossils, according to standard worldwide zones (NP). This investigation has been conducted on carbonate sediments with a focus on large benthic foraminifera assemblage such as Eorupertia magna (La Calvaz), Fabiania cassis (Oppenheim), Eoannulariaeoconica (Cole ve Bermudez), Gypsina sp., Textularia sp., Nummulites perforatus (De Montfort) Nummulites sp., Discocyclina sp., Rotalia sp., Acervulina sp., and calcareous nannofossils such as Cribrocentrum reticulatum, Sphenolithus obtusus, Sphenolithus spiniger, Sphenolithus editus, Helicosphaera compacta, Coccolithus pelagicus, Coccolithus eopelagicus, Reticulofenestra sp., Discoaster sp., Discoaster siapanensis, Discoaster barbadiensis. Therefore, based on the determined index species, the SBZ15?- 17 biozones of large benthic foraminifera and the NP16 biozone of calcareous nannofossils in the studied section have been detected which both assign the Late Lutetian- Early Bartonian (Middle Eocene) age for the section.Also, the Lutetian- Bartonian boundary according to index calcareous nannofossil species was separated carefully, and the first appearance of the foraminifera species of N. perforatus (de Montfort) in the middle part of the deposited sequence was recorded during geological time of the Bartonian stage. Therefore, this fact points that in Iran alike western parts of the Tethys basin, the first appearance of N. perforatus (de Montfort) occurred in Early Barthonian (SBZ17). Systematic of Nummulites perforatus (de Montfort) was described based on typological and biometrical characterization.