خاستگاه نهشته هاي سيليسي آواري سازند جيرود در البرز مركزي

Provenance of siliciclastic deposits of Jeirud Formation in central Alborz

با مطالعه ماسه سنگ ها (پتروگرافي، آناليز مودال و آناليز كاني هاي سنگين) و گل سنگ هاي (ژئوشيمي عناصر اصلي و فرعي) سازند جيرود (دونين فوقاني) خاستگاه اين نهشته ها در البرز مركزي (برش هاي ده صوفيان، دره مبارك آباد و دهكده جيرود) مورد بررسي قرار گرفت. بر اساس مطلعات انجام گرفته و تلفيق آنها مخلوطي از سنگهاي اسيدي-بازي و دگرگوني و چرخه مجدد يافته منشا نهشته هاي سازند جيرود بوده است كه تحت تاثير آب و هواي سرد و خشك تا نيمه خشك هوازده شده اند. از تلفيق نتايج آناليز مودال و كاني هاي سنگين با مطالعات ژئوشيميايي مختلف و از جمله نمودار روسر و كورش كه لگاريتم K2O/Na2O در مقابل SiO2 و نمودارهاي تابعي ورما و آرمسترانگ-آلترين، چنين بر مي آيد كه سيليسي آواري هاي سازند جيرود از منشاء برخوردي (كوهزايي هاي چرخه مجدد) و سنگ هايي اغلب اسيدي- حدواسط تا بازيك و حمل و نقل بر روي يك كراتون داخلي حاصل شده و در يك حاشيه غير فعال نهشته شده اند. بررسي ها و مقايسه با كارهاي مكلنان و همكاران نشان مي دهد كه نتايج ژئوشيمي در برش هاي مورد مطالعه، سازگاري بالايي با خصوصيات پوسته قاره اي بالايي قديمي (OUC) دارد كه به خصوص در جايگاه هاي زمين ساختي برخوردي شكل مي گيرند.

The provenance of Jeirud Formation deposits (upper Devonian) in central Alborz has been investigated from study of siliciclastic sandstones (petrography, modal analysis and Heavy minerals assemblage) and mudstones (major and minor elements geochemistry). An integration of results suggest a mixture of basic to acidic igneous rocks and recycling of older sedimentary rocks as the provenance that weathered under cold and arid to semi-arid climatic conditions. An integration of modal analysis and heavy minerals results into the geochemical studies including Roser and korsch diagram (Log K2O/Na2O versus SiO2) and Verma and Armstrong-Altrin Functional diagrams, indicate that, siliciclastic rocks of Jeirud, resulted from weathering of acidic-intermediate to basic rocks of collisional tectonic provenances (recycled orogens) and transporting on craton interior and have been deposited on a passive margin basin. Investigations and comparison with McLennan et al., studies, represent that geochemical results and proportions of study area are consistent with those of old upper continental crust (OUC) typical of collisional tectonic settings.