كليدواژه :
استان يزد و پهنه بندي , زمين‌آمار و كريجينگ , نمونه برداري و GIS , تغييرات زماني و مكاني , پارامترهاي كيفيت آب زيرزميني دشت مروست
چكيده فارسي :
اين تحقيق با هدف بررسي تغييرات زماني و مكاني كيفيت آب زيرزميني دشت مروست به‌منظور استفاده در برنامه‌ريزي براي مديريت اين منابع صورت گرفت. به همين دليل، دادههاي كيفيت آب زيرزميني دشت مروست شامل پارامترهاي مجموع آنيون ها و كاتيون ها، درصد سديم، Ca، Cl، EC، HCO3، K، Mg، Na، pH، SAR، SO4 و TH تهيه و با بررسي و بازسازي داده هاي ناقص، دوره آماري 14 ساله از 1377 تا 1390 براي پژوهش انتخاب شد. براي اجراي روش هاي زمين آماري، نيم تغيير نما و نيم تغيير نماي متقابل ترسيم و باتوجه به ميزان R2 بيشتر، RSS كمتر و ساختار فضايي قوي تر بهترين مدل انتخاب كه مدل نمايي براي اغلب پارامترها مناسب تشخيص داده شد. سپس روش هاي RBF، IDW با توانهاي يك و دو، كريجينگ معمولي و كوكريجينگ معمولي براي اجراي درون يابي استفاده شد. با روش ارزيابي متقابل و سه شاخص برآورد خطاي MAE، MBE و RMSE دقيقترين روش براي هر پارامتر انتخاب شد. نتايج نشان داد، روش كوكريجينگ معمولي براي اغلب پارامترها (كاتيون، آنيون، EC، Cl، Ca، K، Mg، Na و TH) بهترين روش ميباشد. براي پارامترهاي SAR، SO4 و pH روش كريجينگ معمولي، براي پارامتر درصد سديم تابع پايه شعاعي و براي پارامتر HCO3 روش وزن دهي عكس فاصله با توان يك مناسبترين روش تشخيص داده شد. نتايج حاصل نشان داد، غلظت اكثر پارامترها داراي روندي صعودي از غرب به شرق منطقه مورد مطالعه و جنوب به شمال آن منطقه ميباشد. همچنين، با گذشت زمان روند كاهش كيفيت آب زيرزميني مشاهده شد.
چكيده لاتين :
This research aims to study temporal and spatial variations of groundwater quality of Marvast Plain to manage these recourses. For this purpose, total anion and cation, a percentage of sodium, Ca, Cl, EC, HCO3, K, Mg, Na, pH, SRA, So4, TH parameters were prepared and a statistical period of 14 years (1377_1390) was selected using the evaluation of incomplete data. Semivariograms and cross semivariograms were potted to perform geostatistcal methods and the best model was selected with regard to more R2, less RSS and a strong spatial structure, and an exponential model was fitted for most parameters. Then, interpolation methods, such as Radial Basis Function (RBF), Inverse Distance Weighting with powers of 1 and 2 (IDW), Kriging and coKriging were used. The most accurate method was selected for parameters using cross validation method and error estimation indexes such as Mean Absolute Error (MAE), Mean Bias Error (MBE) and Root Mean Square Error (RMSE). The results showed that coKriging is the best method for estimating most parameters (total anion and cation, EC, Cl, Ca, K, Mg, Na, TH). Kriging is defined as the most suitable method for estimating SRA, So4 and pH, and RBF and IDW with power 1 are the most fitted methods for a percentage of Sodium and HCO3, respectively. The results showed that the density of most parameters increases from west to east and south to north of the study area. Also, decreasing underground water quality is observed over the time.
