بررسي روند تشكيل گرافيت در كانسار سولكان، استان زنجان با استفاده از FT-IR و XRD

Investigation of the formation of graphite in Solakan deposit, Zanjan province using FT-IR and XRD

كانسار فلوئوريت - باريت - روي - سرب سولكان در زون سنندج - سيرجان و در 125 كيلومتري غرب زنجان در مجاورت (حدود 500 متر) معدن روي - سرب انگوران واقع شده است. سنگ ­هاي غالب در اين منطقه شامل آمفيبول­شيست، ميكاشيست، مرمر گرافيت­دار و گنيس منتسب به پركامبرين هستند كه قديمي­ترين واحد شناخته شده در اين منطقه مي­باشند.كاني­زايي در كانسار سولكان در حدفاصل مرمرهاي حاصل از دگرگوني سنگ­آهك و دولوميت در بخش زيرين و ميكاشيست در بخش بالايي رخ داده است. گرافيت با حاشيه نامشخص و پراكنده در تمامي سنگ­هاي دگرگوني منطقه قابل تشخيص مي­باشد. با انجام آناليز XRD SEM-EDX,وجود گرافيت به صورت ادخال در كاني فلوئوريت موجود در كانسار سولكان تاييد گرديد. گرافيت به شكل­هاي منظم، كروي، بيضوي، هگزاگونال و كوبيك و هم به صورت نامنظم كه عمدتاً فضاي خالي سطوح رخ و شكستگي­ هاي فلوئوريت را پر كرده­اند، حضور دارد. با انجام آناليز طيف­ سنجي FT-IR، ساختار مواد آلي شكل گرفته در طي دگرگوني منطقه سولكان - انگوران به­طور دقيق بررسي شد. كروژن در تمامي مراحل دگرگوني حضور دارد و كم كم به طرف دگرگوني بالاتر با از دست رفتن مواد فرار و تجمع كربن، گرافيت تشكيل شده است. بر اساس اين داده ­ها مشخص شد كه ادخال­ هاي گرافيت موجود در فلوئوريت كانسار سولكان احتمالا داراي دو منشاء با دماهاي متفاوت مي­باشند.

Fluorite-barite-zinc-lead Solakan deposit is located in Sanandaj-Sirjan zone and in 125 Km of western Zanjan in the vicinity of zn-pb Anguran mine (about 500 meters). The dominant lithology of this region is consisting of amphibole schist, mica schist, graphite-bearing marble and gneiss with Precambrian age which is the oldest known unit in this region. Mineralization is occurred between the marbles (metamorphosed limestone and dolomite) in the lower part and mica schist in the upper part in the Solakan deposit. Graphite is distinguishable with an unspecified and scattered margin in all the metamorphic rocks of the region. SEM-EDX and XRD analysis confirmed occurrence of graphite in fluorite mineral in Solakan deposit. Graphite is present with regular shapes such as spherical, oral, hexagonal, cubic and in irregular shapes that generally fallow the cleavage and fractures in within fluorite. The structure of organic matter formed during the metamorphism of the Solakan-Angouran region was thoroughly investigated by FT-IR spectroscopy. Kerogen is present in all metamorphic stages with the loss of volatile matter with increasing of metamorphic degree and accumulation of carbon, graphite was formed. Based on this data, it was confirmed that the graphite inclusions in the fluorite probably display two sources with different temperatures in Solakan deposit.