بررسي غلظت سرب و نيكل در خاك و گياه مرتعي Halimocnemis pilifera در اطراف مركز دفن زباله حلقه دره كرج

Heavy Metals (Pb and Ni) in Soil and Plant Halimocnemis pilifera in Halgheh Darreh Waste Disposal Site in Karaj

اين پژوهش در اطراف مركز دفن زباله حلقه دره كرج با هدف بررسي تعيين غلظت فلزات سنگين (سرب و نيكل) در گياه Halimocnemis pilifera و خاك منطقه صورت گرفت. به منظور انجام مطالعه سه پلات50 * 50 متر در جهت باد غالب منطقه استقرار يافت. پلات اول در نزديكي حوضچه­ هاي شيرابه و پلاتهاي دوم و سوم بافاصله 500 متري و يك كيلومتري از پلات اول استقرارگرديد. در هر پلات از گياه مورد مطالعه با 10 تكرار به تفكيك اندام هوايي و ريشه نمونه­ برداري انجام گرديد. همچنين 10 نمونه از خاك نيز به طور تصادفي تهيه گرديد. به منظور برر­سي تفاوت معنيدار غلظت فلزات سرب و نيكل در اندام هوايي و ريشه گياه در پلات هاي مختلف، داده­ ها مورد تجزيه واريانس دو طرفه و تعيين تفاوت بين خاك سه پلات از نظر غلظت فلزات سرب و نيكل مورد تجزيه واريانس يك طرفه قرار گرفتند. براي مقايسه ميانگين­ ها نيز از آزمون دانكن استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه خاك سه پلات از نظر غلظت فلزات سرب و نيكل تفاوت معنيداري ندارند. همچنين با انجام آزمون t غيرجفتي اين نتيجه حاصل گرديد كه بين اندام هوايي و ريشه گونه از نظر غلظت سرب هيچ تفاوت معنيداري وجود ندارد اما از نظر غلظت نيكل اين اختلاف در سطح 5 درصد معنيدار گرديد. تفاوت در پلاتها نشان داد كه گياهان در پلات دوم بيشترين غلظت نيكل ( mgkg-1 3/27) و در پلات سوم بيشترين غلظت سرب (mgkg-1 4/41) را جذب كرده ­اند. فاكتورهاي تجمع و انتقال براي فلزات سرب و نيكل نشان داد كه گياه Halimocnemis pilifera با 0/75 و 1/21= TF و 0/29 و 1/11= BCF به ترتيب براي فلزات سرب و نيكل، براي پالايش فلز سرب از خاك­ هاي آلوده مناسب است.

This study was conducted in Halgheh Darreh waste disposal site in Karaj in order to determine theconcentration of Ni and Pb in Halimocnemis pilifera and in region’s soil. Three 50*50 m plots inthe direction of the prevailing wind were selected. The First plot was close to the leachate pondsand the next two plots were located at 500 and 1000 m from the first plot, respectively. Ten randomsamples from root and shoot of the plant and also from the soil were collected. The concentrationsof the metals were determined using a flame atomic absorption spectormetery (AA 240 (FS) VarianCompany, USA) after dry acid digestion. Two-way and one-way ANOVA were used to assess thedifferences of metal concentrations in roots and shoots of the plants, and in the soil of the plots,respectively. Duncan Test was applied to compare the average concentrations of metals in differentplots. The results revealed that the soil of the different plots do not have a significant difference inNi and Pb concentrations. No significant difference was observed between the metal concentrationsin roots and shoots of the plants. The plants in the second and third plots showed to have the highestconcentration of Pb (3.27 mg kg-1) and Ni (4.41 mg kg-1), respectively. Bioconcentration andtransmission factors for Ni and Pb (TF=1.21; 0.75 and BCF=1.11; 0.29, respectively) suggested thatH.pilifera is an appropriate plant to remove Pb and Ni from soil.