ارزيابي تغيير اقليم تحت سناريوهاي انتشار گازهاي گلخانه اي: حوضه درياچه اروميه

Climate change assessment under greenhouse gases emission scenarios: Urmia Lake Basin

افزايش گازهاي گلخانه ­اي در چند دهة گذشته موجب بر هم خوردن تعادل اقليمي كره زمين شده است كه از آن تحت عنوان "تغيير اقليم" نام برده مي­شود. بررسي­ها و مطالعات گوناگون نشان مي­دهند كه تغييرات اقليمي داراي اثراتي بر سيستم­هاي مختلف طبيعي، اقتصادي، اجتماعي و سياسي است. با توجه به اهميت و ضرورت بررسي پديده مذكور، " حوزة آبخيز درياچه اروميه " براي مطالعه پديدة تغيير اقليم انتخاب گرديد. در پژوهش حاضر كوچك مقياس كردن خروجي­هاي بزرگ مقياس مدل گردش عمومي جو HadCM3 با استفاده از مدل چندگانه خطي SDSM، و سناريوهاي انتشار A2 و B2 متعلق به دورة زماني 2041 تا 2070 ميلادي انجام شد. بر پايةنتايج پژوهش حاضر، بارندگي روزانه در دوره سناريوسازي داراي نوسانات متفاوتي است. كاربرد مدل HadCM3 نشان داد كه مقدار بارندگي در دهة 2050 ميلادي به مقدار 0/1 ميلي­متر در روز تحت سناريوي A2 كاهش خواهد يافت و براي سناريوي B2 داراي افزايشي معادل 0/03 ميلي متر خواهد بود. همچنين مقدار بارندگي تحت هر دو سناريوي انتشار مورد بررسي در فصول زمستان و بهار كاهش و در فصول تابستان و پاييز افزايش خواهد يافت. كاربرد مدل HadCM3 در حوضه نشان داد كه مقدار درجه حرارت در دوره 2070- 2041 ميلادي، به مقدار 1/2 و 1/1 درجه سانتي­گراد به ترتيب تحت سناريوهاي A2 و B2 افزايش خواهد يافت؛ همچنين بيش­ترين افزايش دما طي فصل زمستان سناريوي A2به مقدار 1/5 درجه سانتي­گراد و با سناريوي B2 در فصل تابستان به مقدار 1/4 درجه سانتي­گراد خواهد بود. از يافته­هاي پژوهش حاضر مي­تواند براي برآورد تغييرات در منابع آب سطحي و زيرزميني حوضه، تغييرات در عملكرد محصولات كشاورزي و مرتعي و وضعيت پديده ­هاي حدي اقليمي نظير خشكسالي­ ها و سيلاب ­ها در آينده به ­كار برده شود.

In the past few decades, an increase in greenhouse gases has caused global climate imbalance on the Earth which is referred to as "climate change". Studies have shown that this phenomenon has direct and indirect impacts on the natural, economic and social systems. Given the importance and necessity of the phenomenon, “Urmia Lake Basin” was selected to study the impacts of climate change on climatic parameters. The large-scale outputs of HadCM3 general circulation models were downscaled using multi-linear SDSM model under the emission scenarios of A2 and B2 for the period of 2050s. Based on the results, the daily precipitation has different fluctuations in the coming period. Using HadCM3 model in the basin showed that the amount of precipitation in the period of 2050s will decrease 0.1 mm under the A2 scenario while will increase 0.03 mm under the B2 scenario. Precipitation will show reduction in winter and spring while will increase in summer and autumn under the both emission scenarios. The results revealed that average temperature will increase 1.2 and 1.1 °C under A2 and B2 scenarios, respectively; Also, the highest increase in temperature will be up to 1.5 °C in winter under A2 scenario and 1.4 °C in summer under B2 scenario. The findings of this study can be used to estimate the changes induced in groundwater and surface water resources of the basin, changes in the yield of crops and ranglelands and the occurrence of climate extremes such as droughts and floods in the future.