پديد آورندگان :
رفيع شريف آباد، جواد دانشگاه هرمزگان - دانشكده منابع طبيعي , غلامي، حميد دانشگاه هرمزگان , نوحه گر، احمد دانشگاه تهران - دانشكده محيط زيست , زهتابيان، غلامرضا دانشگاه تهران - دانشكده منابع طبيعي
كليدواژه :
شولر , ويلكوكس , كيفيت آب , كيفيت آب زيرزميني , آب شرب و آب كشاورزي
چكيده فارسي :
درچند دهه اخير، كيفيت آب‌هاي زيرزميني دربيشتر مناطق ايران داراي شرايط بحراني شده است. به همين جهت مديري تمنابع آب به ويژه آب‌هاي زيرزميني داراي اهميت زيادي شده است. هدف از تحقيق حاضر، بررسي روند زماني و مكاني تغييرات كيفيت آب زيرزميني دشت يزد- اردكان جهت مصارف شرب و كشاورزي بر اساس دياگرام شولر و ويلكاكس است. درمقاله حاضراز پارامترهاي هدايت الكتريكي، نسبت جذبي سديم، اسيديته، كلسيم، كلر، منيزيم، سديم و سولفات استفاده شد و پهنه‌بندي داده‌هاي كيفي با روش زمين آماري كريجينگ انجام شد و سپس طبقه بندي آب منطقه با استفاده از دياگرام شولر و ويلكاكس صورت گرفت. نتايج نشان داد كه به جز قسمت‌هاي شمال شرق، بقيه دشت جهت مصارف شرب از كيفيت آب خوب و قابل قبولي برخوردار مي‌باشد و با گذشت زمان نيز از كيفيت آب زيرزميني كاسته شده است. در مورد مصارف كشاورزي نيز تقريبا به همين صورت بوده است و بيشترين ميزان آلودگي مربوط قسمت هاي شمالي و شرقي بوده و وسعت آن نيز با گذشت زمان افزايش يافته است. از دلايل اصلي كاسته شدن كيفيت آب را ميتوان از يك سوافزايش برداشت به دليل گسترش نواحي شهري و فعاليت هاي صنعتي بويژه در شهرستان‌هاي ميبد و اردكان ونيزكشاورزي سنتي وكاشت درختان پسته در وسعت زياد و از سوي ديگر خشكسالي‌هاي اخير در منطقه دانست كه باعث گرديده است تا منبع تغذيه نيز كاهش يابد. اين عوامل باعث گرديده تاعلاوه براينكه برداشت آب در اين بازه زماني افزايش يافته و افت سفره صورت گيرد؛ به دليل افت شديد، سفره هاي آب شور وشيرين نيز اختلاط گردد و از كيفيت آب كاسته شود.
چكيده لاتين :
In recent decades, the quality of groundwater in most areas of Iran has become critical. In
this regard, water resources management, especially groundwater resources has a great
importance. The aim of existence research was to investigate the temporal and spatial
process of underground water quality changes in Ardakan plain, Yazd Province for drinking
and agricultural purposes, according to water quality classification systems of Wilcox and
Schuler. In this paper, electrical conductivity, sodium absorption ratio (SAR), magnesium,
calcium, chlorine, acidity, sulphate and sodium were measured and then interpolated and
subsequently classified according to the Kriging, Wilcox and Schuler methods, respectively.
The results showed that, except for the parts of the North-East, the rest of the plain have
reasonably suitable quality for drinking and with the passage of time, the quality of
underground water has been deteriorated. In the case of agricultural, the same setting exists
and most of the pollution has been associated with the northern and Eastern parts of the
area, which has been expanding over the recent decades. The main reasons of decreasing
water quality, on the one hand, can be due to the over-exploitation of water resources as the
result of the expansion of urban areas and industrial activities, particularly in the city of
Ardakan and Meybod, dominance of traditional agriculture and extensive cultivation of
pistachio trees. On the other hand, this reduction in water quality could be attributed to the
recent droughts which has diminished groundwater recharge as well.
