ارزيابي تخريب اراضي با استفاده از شاخص‌هاي به‌دست‌ آمده از داده‌هاي ماهواره‌اي

Assessment of land degradation indices obtained from remote sensing data

در اين تحقيق تخريب اراضي استان اصفهان در بازۀ زماني 2001 تا 2014 با استفاده از تحليل روند، دو شاخص NDVI و RUE مورد بررسي قرار گرفت. به اين منظور از تصاوير ماهواره ­اي موديس با كد MOD13A2 براي بررسي تخريب پوشش گياهي و همچنين براي محاسبة RUE، در ابتدا از تصاوير ماهوارۀ موديس با كد MOD17A3 براي محاسبة NPP و سپس براي به ­دست­ آوردن بارندگي از روش كريجينگ استفاده شد؛ در پايان RUE از نسبت بين NPP به بارندگي بدست آمد. نتايج نشان داد كه روند تغييرات NDVI‌ و ‌RUE برحسب بارش سالانه به ­ترتيب افزايشي و كاهشي بوده است. مقايسۀ رابطۀ رگرسيوني بين دو شاخص NDVI و RUE در كاربري‌هاي مختلف اراضي كشاورزي، مرتعي، جنگلي و بياباني منطقة مورد مطالعه نشان داد كه روند RUE در كاربري‌هاي كشاورزي، مرتع و جنگل افزايشي بوده به‌طوري كه در سال 2001 مقدار اين شاخص دركاربري‌هاي ذكرشده به‌ترتيب 0/017 , 0/0051 و 0/006 و در سال 2014 به 0/170 ، 0/052 و 0/060 گرم كربن بر متر مربع درسال مي‌ر‌سد. روند NDVIدر اين بازه زماني نيز كاهشي بوده است، به‌طوري كه مقدار اين شاخص نيز در سال 2001 به­ ترتيب در كاربري‌هاي ذكرشده 0/2 ، 0/142 و 0/149 و در سال 2014 به 0/16، 0/099 و 0/106 مي‌رسد. دركاربري اراضي بياباني روند اين دو شاخص كاهشي بوده به‌طوري كه مقدار شاخص RUE در سال 2001 در اين كاربري 097/0 و در سال 2014 به 0/0213 گرم كربن بر متر مربع در سال كاهش داشته است. بر اساس اين نتايج مي‌توان دريافت كه بوم­ نظام (اكوسيستم) منطقۀ مورد بررسي در حال تخريب است.

In this study, land degradation in Isfahan province in the period of 2001 - 2014 was monitored using trends analysis in terms of two indices of NDVI and RUE. To do this, MODIS satellite images with MOD13A2 code was used to investigate the vegetation degradation and for calculating the RUE, which is obtained from the NPP to rainfall ratio. The MODIS images with MOD17A3 code was used to calculate NPP and Kriging method was applied for obtaining rainfall map. The results showed that NDVI had an increasing trend while RUE had a decreasing trend based on annual rainfall. Evaluation of land degradation in the time period (2001-2014) and comparing the regression relationship between the two indices of NDVI and RUE in different land uses (agriculture, rangeland, forest and desert) of the study area showed that RUE trend was increasing in agriculture, rangeland and forest land uses, so that in 2001, the value of this index in the mentioned land uses was 0.2, 0.142 and 0.149, respectively and 0.61, 0.099 and 0.106 in 2014. In the desert regions, the trend of the two indices was decreasing, so that the value of RUE in 2001 and 2010 was decreased by the factor of 0.097 and 0.2131 g c m2 per year, respectively. Based on the results, it can be seen that the ecosystem of the study area is degrading.