بررسي ويژگي هاي رويشگاهي و تركيبات شيميايي Ferula hausskenechtii

Investigate the vegetative properties and chemical composition of Ferula hausskenechtii

يكي از مناسب ترين روش ها به منظور جلوگيري از فرسايش خاك و يا كاهش آن، حفظ و احياي پوشش گياهي است. بنابراين آشنايي و آگاهي از ويژگي هاي پوشش گياهي، از جمله ويژگي هاي اكولوژيكي به عنوان اولين و مهم ترين ابزار بيولوژيكي به منظور حفاظت خاك ضروري است. كُما (Ferula hausskenechtii) گياهي از تيره چتريان است كه در مناطق كوهستاني استان كردستان به وفور ديده مي شود. با توجه به اهميت اين گونه در حفاظت خاك و جلوگيري از فرسايش كه گونه اي مناسب جهت اصلاح مراتع كوهستاني است، مطالعات اوت اكولوژي آن ضروري است. براي انجام اين تحقيق رويشگاه هاي اصلي اين گونه در استان كردستان با استفاده از نقشه هاي پوشش گياهي استان با مقياس1:25000 تعيين شد كه در مجموع پنج رويشگاه (سارال ديواندره، سرشيو مريوان، بوئين بانه، شمال غرب سد قشلاق و سرشيو سقز) به عنوان نمونه انتخاب شد و سپس مطالعات پوشش گياهي، بررسي هاي خاكشناسي، تجزيه شيميايي، سيستم ريشه دواني و فنولوژي گونه مورد نظر صورت گرفت. نتايج نشان داد كه اين گونه در دامنه ارتفاعي 3000-1600 متر از سطح دريا با بارندگي 700-400 ميلي متر به خوبي رشد مي كند و تراكم آن با افزايش ارتفاع كاهش مي يابد. خاك رويشگاه آن داراي اسيديته خنثي تا كمي قليايي (8-7) كم عمق تا عميق و با بافت متوسط است. رشد رويشي گياه از هفته اول فروردين شروع مي شود و در اواسط خرداد گياه به بذردهي مي رسد. اين گياه داراي سيستم چند ريشه اي است، كه ميانگين طول ريشه اصلي 102 سانتي متر و تعداد ريشه هاي فرعي 11 عدد مي باشد. بيشترين مقدار پروتئين خام در مرحله رويشي و كمترين مقدار آن در مرحله بذر دهي است.

One of the best methods to prevent or reduce soil erosion، it is preserving and restoring vegetation. So knowledge about the characteristics of the vegetation، including ecological features as the first and most important biological tool for soil conservation is essential. Coma (Ferula hausskenechtii) Plant of Apiaceae family، which is abundant in the mountainous regions of Kurdistan. Regarding the importance this species to protect and prevent soil erosion that the proper species is to reform the mountainous rangelands. Therefore، Autecology studies is necessary. For this study، the main habitat of this species were determined by using vegetation maps with a scale of 1: 25،000 in Kurdistan province. Finally، five sites (Saral Divandarreh، Sarshiv Marivan، Buin-e Baneh، North West Dam Qshlagh، and Sarshiv Saqqez) were selected as sample. Then studies of vegetation، soil analysis، chemical analysis، root system and phenology of species was performed. The results showed that this species grows well at the altitude of 3000-1600 mask with 700-400 mm rainfall as well as its density decreases with increasing altitude. Its habitat soil has a neutral pH to slightly alkaline (7-8)، is shallow or deep and medium texture. Vegetative growth starts of the first week of April and the plant is seeding in mid- June. This plant has multiple roots system، which average root length and the number of rootlet are 102 cm and 11 respectively. The highest amount of crude protein in the growth and the lowest is in seeding stage.