تعيين مناسب ترين مدل رابطه ارتفاع به وزن دو گونه كليدي Dactylis glomerata; Bromus tomentosus جهت برآورد ميزان بهره برداري در مراتع جواهرده رامسر

Establishing the appropriate model of height-weight relationship of two key species of Dactylis glomerata and Bromus tomentosus to estimate utilization of Javaherdehs’ rangeland of Ramsar

مبناي تصميم گيري مديريت مراتع، ميزان بهره برداري از گونه هاي كليدي است. اندازه گيري بهره برداري جهت تنظيم شدت چرا، توزيع دام و كاهش فشار چرايي كاربرد دارد. در اين تحقيق، بهره برداري دو گياه گندمي كليدي Dactylis glomerataو Bromus tomentosusدر مراتع جواهرده رامسر به روش تعيين رابطه ارتفاع- وزن گياه در دو دوره رويشي قبل از گلدهي و گلدهي در دو منطقه قرق و چرا در طول 32 ترانسكت 100 متري انجام شد. ابتدا، ارتفاع گياهان اندازه گيري و سپس از 1 سانتي متري از سطح خاك، قطع و نهايتاً خشك و وزن خشك آن در مقاطع 5 سانتي متري برش و توزين گرديد. براي آناليز داده ها از روابط رگرسيوني استفاده شد. آناليز داده ها نشان داد كه در منطقه قرق و مرحله قبل از گلدهي در هر دو گونه، مدل سيگموئيد، به ترتيب با ضريب تبيين 0/994 و 0/997 و در منطقه قرق و در مرحله گلدهي براي گونه Dactylis glomerata مدل سيگموئيد با ضريب تبيين 0/975 و براي گونه Bromus tomentosus مدل سيگموئيد، با ضريب تبيين 0/998 بهترين برآوردها را داشته اند. در منطقه چرا و مرحله قبل از گلدهي نيز براي هر دو گونه مدل سيگموئيد، با ضريب تبيين 0/996 بهترين مدل و در منطقه چرا و مرحله گلدهي در گونه Dactylis glomerata مدل تواني، با ضريب تبيين 0/979 و در Bromus tomentosus مدل درجه دو، با ضريب تبيين 0/999 بهترين برآوردها را نشان دادند. بنابراين، از رابطه وزن- ارتفاع گياهان كليدي به راحتي مي توان تشخيص قريب به يقيني از ميزان بهره برداري حاصل و به عنوان ابزار مناسبي براي پايش و مديريت مراتع استفاده كرد

The evaluation of utilization of key species is cornerstone of decision-making in rangeland management. Measuring utilization is essential for regulating grazing intensity، grazing pressure and distribution of animals. utilization of two key grass species of Dactylis glomerata and Bromus tomentosus، as two important rangeland species is determined using height-weight relationship. The research is done in two vegetative periods of prior to flowering and flowering stages in two region of grazing land and exclosure by 32 transects of 100-meter length. To do so، the height of species was measured and cut at 1-cm above soil surface and weighted freshly. The samples are clumped and moved to the laboratory and oven dried at 65°c after separating litter divisions Then، the whole individual plants were weighted and cut in 5-cm intervals and each part was re-weighted and recorded separately for each species. Height-weight relationships were analyzed by different regression models in SPSS v.18 software. Result shows that sigmoid model significantly illustrate the height-weight relationship of both species of Dactylis glomerata and Bromus tomentosus with R2=0.994 and 0.997 at prior to flowering stage in the exclouser respectively. Similarly، sigmoid model also elucidate the height-weight relationship of both species of Dactylis glomerata and Bromus tomentosus with R2=0.975 and 0.998 at the flowering stage in the exclouser، respectively. The sigmoid model also best fitted for depicting height-weight relationship of both species at prior to flowering stage in grazing land for both species with R2=0.996، too.