تقويت سرمايه اجتماعي برون گروهي در راستاي استقرار مديريت اجتماع محور در مناطق خشك

Increasing of Bridging social capital for establishment of community- based management in Arid regions

رويكرد مديريت اجتماع محور از جمله رويكردهايي است كه اهميت فزاينده اي در فراگرد مديريت سرزمين دارد كه در آن افراد محلي در تمامي مراحل برنامه ريزي و اجراي برنامه هاي مديريتي سرزمين، فعالانه مشاركت مي كنند و در مركز تصميم گيري ها قرار دارند. با توجه به اينكه رويكرد اجتماع محور تاثير بسزايي بر ارتقاء سرمايه اجتماعي برون گروهي دارد، پژوهش حاضر اثر بخشي رويكرد مديريت اجتماع محور در راستاي تقويت سرمايه اجتماعي را مورد تحليل قرار مي دهد. جامعه مورد مطالعه شامل كليه سرگروه هاي چهار روستاي زيارت شاه، ده رضا، رستم آباد علي چارك و علي آباد هشتصد متري، از توابع شهرستان ريگان استان كرمان است كه مديريت مشاركتي مناطق خشك در اين منطقه اجرايي شده است. ارزيابي سرمايه اجتماعي با استفاده از روش تحليل شبكه و سنجش پيوند هاي اعتماد و مشاركت و با استفاده از شاخص هاي سطح كلان شبكه ذينفعان محلي صورت گرفته است. ابزار پژوهش پرسشنامه تحليل شبكه اي بوده و تعداد 33 نفر بر اساس روش نمونه گيري شبكه كامل مورد پرسش قرار گرفتند. نتايج نشان از ميزان متوسط شاخص ها در مرحله قبل از اجرا و روند مثبت و صعودي اين شاخص ها به دنبال اجراي پروژه اجتماع محور و مشاركتي دارد. بنابراين اجراي پروژه مذكور منجر به اعتمادسازي و تقويت روحيه مشاركت و همكاري در بين سرگروه ها و در نتيجه تقويت سرمايه اجتماعي برون گروهي شده است كه اين امر اثربخشي مطلوب رويكرد اجتماع محور مديريت سرزمين در راستاي افزايش سرمايه اجتماعي برون گروهي براي مديريت مشاركتي مناطق خشك را مورد تاكيد قرار مي دهد.

Community-based management is a process of management involving local beneficiaries actively in all stages of planning and implementing management programs so that each are at the center of decision-making. Since community-based management contributes greatly to the improvement of bridging social capital، present study analyzes the effectiveness of co-management for strengthening social capital. The research population consisted of heads of four villages i.e. Ziyaratshah، Deh Reza، Aostam Ababd-e-Alicharak، and Ali Abad Hashtsad Metri، Rigan County، Kerman province. Since community-based management of arid areas was implemented in this region، it was chosen as pilot. Social capital assessment through network analysis and measurement of trust and collaboration ties applying macro level indicators (whole-network) of local beneficiaries’ network was done. Network analysis questionnaire was applied for data gathering and 33 participants were chosen through whole network sampling method and they were interviewed. It was found out that indicators were at medium level prior to project implementation but they showed positive and incremental trend following the implementation of community-based management. Therefore، this project led to trust building and improved cooperation improved among heads and as a result، bridging social capital enhanced.