بررسي عملكرد مدل هاي تحليل واريانس چند متغيره (مانوا) و مدل سازي معادله هاي ساختاري روي بررسي روابط پيچيده بين متغيرها

Studying the Performance of Multivariate Analysis of Variance (MANOVA) Models and Structural Equation Modeling on Complex Relationships between Variables

مقدمه و اهداف: بعضي مواقع اثر متغيرهاي مستقل به طور همزمان، روي چندين متغير وابسته سنجيده شود، و علاوه بر آن يك همبستگي دروني بين متغيرهاي مستقل وجود داشته باشد. اين مطالعه با هدف بررسي عملكرد مدل هاي تحليل واريانس چند متغيره (مانوا) و مدل سازي معادله هاي ساختاري روي بررسي روابط پيچيده بين متغيرها انجام شد. روش كار: اين مطالعه به بررسي آگاهي و نگرش افراد 18-15 سال در مورد مواد محرك پرداخته است. با استفاده از روش مدل سازي معادله هاي ساختاري و مانوا، اثر متغيرهاي مستقل (جنس، وضع تاهل، سطح سواد و سن) روي دو متغير پنهان آگاهي و نگرش بررسي شد. ميانگين مجموع مربع هاي خطاي (Mean Square Error; MSE) دو روش باهم مقايسه شد. يافته ها: در دو روش سمت معني داري مسيرها يكي شد، اما مقدار ضرايب و P-value ها با هم متفاوت بود. با توجه به نتايج به دست آمده، مشاهد شد در هر دو روش، تنها متغير جنس، بر آگاهي افراد، اثر گذار بوده است. هم چنين در هر دوي اين روش، متغير جنس و متغير وضع تاهل، بر نگرش افراد اثرگذار بوده اند. ميانگين مجموع مربع هاي خطا، دو روش تحليل واريانس چند متغيره و روش مدل سازي معادله هاي ساختاري به ترتيب 0/98 و 0/002 شده اند. نتيجه گيري: در اين مطالعه عملكرد روش مدل سازي معادله هاي ساختاري نسبت به عملكرد روش مانوا بهتر بوده است. پيشنهاد مي شود كه براي بررسي هم زمان روابط بين متغيرها از روش مدل سازي معادله هاي ساختاري استفاده شود. متغير جنس، بر آگاهي افراد اثرگذار بوده است. هم چنين متغيرهاي جنس و وضع تاهل، بر نگرش افراد اثرگذار بوده اند.

Background and Objectives: We may sometimes measure the joint effect of correlated independent variables on several dependent variablesThe present study aimed to evaluate the performance of multivariate analysis of variance (MANOVA) and structural equation modeling (SEM) on complex relationships between variables. Methods: The present study evaluated the knowledge and attitude of 15-18 year-old individuals towards narcotics (glass، ecstasy). The effect of independent variables on two latent variables of knowledge and attitudes was studied using SEM and MANOVA modelingThe mean square error of methods were compared. Results: The direction of associations was similar in both methods but their coefficients and p-values were different. only the effect of gender (P-value= 0.007) on knowledge in both methods was significant. Nevertheless، gender (P-value < 0.001) and marital status (P-value< 0.001) were significantly associated with attitude in both methods. The mean square error of multivariate analysis of variance and structural equation modeling was 0.98 and 0.002 respectively. Conclusion: In the current studythe performance of SEM was better than MANOVA. Therefore، it is suggested that SEM to be used to study the multifactorial relationship between variables. In addition، only gender was effective on knowledge in both methods، while gender and marital status were effective on attitude in both methods.