تحليل موانع و محدوديت‌هاي اشتغال زنان روستايي (مطالعۀ موردي: شهرستان تويسركان)

هدف: در اين تحقيق، شناسايي و تحليل موانع و محدوديت هاي اشتغال زنان روستايي در شهرستان تويسركان به عنوان هدف اصلي مدّ نظر قرار گرفته و با بهره گيري از تكنيك تحليل عاملي، به شناسايي و تحليل مهم ترين موانع و محدوديت هاي ايجاد و توسعۀ اشتغال توسّط زنان روستايي پرداخته شده است. روش: تحقيق حاضر، نوعي تحقيق توصيفي و كاربردي است كه به شيوۀ مطالعات پيمايشي انجام شده است. جامعۀ آماري تحقيق را زنان روستايي شاغل در شهرستان تويسركان تشكيل دادند كه به طور تصادفي، تعداد 150 نفر از آن‌ها به عنوان نمونۀ تحقيق انتخاب و ديدگاه هاي آن ها در مورد موانع و محدوديتهاي اشتغال زنان در جامعۀ روستايي مورد بررسي قرار گرفت. پرسش‌نامه مهم ترين ابزار جمع آوري اطّلاعات تحقيق بود كه روايي ظاهري و محتوايي آن توسّط گروهي از متخصّصان موضوع، مورد بررسي و تاييد قرار گرفت و براي ارزيابي ميزان پايايي پرسش‌نامه نيز ضريب آلفاي كرونباخ محاسبه شد كه رقم 81/0 به دست آمد. هم‌چنين، براي بررسي اعتبار سازه اي پرسش‌نامه و برازش الگوي اندازه گيري سازه «موانع اشتغال زنان روستايي» داده هاي گردآوري شده با استفاده از نرم افزار lisrel از طريق تحليل عاملي تاييدي مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت كه شاخص هاي نيكويي برازش (rmsea=0.063، agfi=0.85 و gfi=0.93) تناسب كامل الگو با داده هاي مشاهده‌شده را تاييد كرد. يافته ها: در اين تحقيق به منظور دست‌يابي به تحليل دقيق تري از موانع و مشكلات پيش روي اشتغال زنان روستايي، از تكنيك تحليل عاملي استفاده شد كه بر اين اساس، موانع و محدوديت هاي پيش رو در چهار عامل اصلي دسته بندي شد؛ عامل اوّل با توجّه به ماهيت متغيّرهاي تشكيل‌دهندۀ آن «موانع اجتماعيفرهنگي» نام گرفت كه با تبيين 03/22 درصد از واريانس به عنوان مهم ترين عامل معرفي شد. اين عامل هم‌راه با ديگر موانع نظير «موانع اقتصاديمحيطي»، «موانع شخصيتي» و «موانع آموزشيحمايتي» در مجموع، 30/62 درصد از واريانس موانع اشتغال زنان روستايي را تبيين كردند. راه‌كارهاي عملي: در راستاي تسهيل روند اشتغال زنان روستايي، اصلاح و رفع برخي موانع فرهنگي اجتماعي؛ شامل ذهنيت هاي سنّتي و نادرست نسبت به توان‌مندي هاي زنان و ضرورت مشاركت آن ها در فعّاليت هاي اقتصادي جامعه توصيه مي شود. بر مبناي نتايج تحقيق، تامين فرصت هاي يادگيري متنوّع براي آحاد جامعۀ روستايي به ويژه زنان به منظور تغيير و اصلاح نگرش ها و كسب توان‌مندي هاي لازم براي ورود به عرصۀ فعّاليت‌هاي اقتصادي اجتماعي ضروري است. اصالت و ارزش: با توجّه به اهميت موضوع اشتغال، به ويژه در جامعۀ روستايي، يافته هاي تحقيق حاضر مي تواند راهنمايي براي سياست‌گذاران و برنامه‌ريزان توسعۀ روستايي در تدوين برنامه هاي كلان و عملياتي مناسب براي رفع موانع اشتغال زنان در مناطق روستايي باشد.