تاثير نوبت آبياري بر تغييرات سرعت نفوذ پايه ونفوذ تجمعي

فرآیند نفوذ در طرّاحی ، ارزیابی ومدیریت آبیاری جویچه ای ، نقش اساسی دارد. مقادیرنفوذ به سابقه قبل ی مرطوب شدن ومیزان رطوبت اولیه خاك بستگ ی دارد ، و لی تاكنون، نقش وتا ثیر این متغ یر ها در معادلات تجر بی نفوذآب از جویچه های آبیاری دخالت نشده است،بنابراین ، پژوهش حاضربا هدف بررسی تاثیر نوبت آبیاری بر تغییرات سرعت نفوذ پایه ونفوذ تجمعی و بررسی جهت تغ ییرات نفوذ تجمع ی از جو یچه آ بیاری در اثر تغ ییر در زمان ، نوبت آبیاری و مقدار رطوبت او لیه خاك وتنظ یم یك الگو ی مناسب رگرس یونی بر ای بیان نفوذ تجمع ی از جو یچه به صورت تابع ی از متغیر های یادشده انجام شده است.آزمایش ها در ایستگاه تحقیقات كشاورزی دانشگاه تبریزدربهارو تابستان سال 1381 انجام شده است آزمایش نفوذ پذیری با جریان پیوسته و با روش جویچه های مسدود شده در پنج نوبت آبیاری او ل،دوّم ،سو م،چهارم وپنجم با فاصله دقیقا ″ هفت روز ودر سه تكرار انجام شده است یافته ها ی پژوهش حاضر به قرار ز یر است : با حذف اثر مقدار رطوبت او لیه خاك ،با افزایش زمان ونوبت آ بی اری، مقدار نفوذ تجمع ی افزایش یافت. برای بیان تغییرات سرعت نفوذ پایه به صورت تابعی از نوبت آبیاری از تحلیل رگرسیون استفاده شد . برای بررسی تغییر پذیری سرعت نفوذ پایه در نوبت های آبیاری ، از شاخص ضریب تغییرات استفاده شد . بیشترین ، میانگین وكمترین مقدار آن به ترتیب برابر 96.2 ، 79 ، 59.7 درصد به دست آمد. برای برآورد مقادیرنفوذتجمعی یك الگوی سه گانه خط ی با متغ یرهای زمان ، مقداررطوبت او لیه ونوبت آ بیاری تنظ یم شد . الگو ی برازش شده ب یش از 73 درصداز تغییرات نفوذ تجمعی رادر پنج نوبت آبیاری توجیه می كند.

Furrow infiltration plays a major role in the design,evaluation, and management of furrow irrigation. Infiltration depends on previous soil wetting and initial soil water content (ISWC).But ,the effects of these variables were not considered on furrow infiltration equations. Accordingly, the objectives of this study were (1) to to investigate effects of irrigation events on basic infiltration rate and cumulative infiltration (2) to work out a model to describe cumulative infiltration as a function of time, ISWC, and irrigation events. The field experiments were conducted in an experimental field located at the Agricultural Research Station of Tabriz University, Iran. Furrow infiltraion was measured by blocked furrow infiltrometers. It was conducted for continuous flow during five irrigation events with intervals of seven days with three replications. The results indicated that cumulative infiltration increased with increase of time and irrigation events, when the ISWC kept constant during irigation envents. Basic infiltration rate described as a function of irrigation event. The maximum, average and minimum of coefficients of variation of the basic infiltration rate during irrigation events acqurired as 96,20, 79,00 and 59,70, respectively. During an irrigation events, cumulative infiltration increased with decrease of ISWC and increase of time. A linear multiple model was worked out to describe cumulative infiltration as a function of time, ISWC, and irrigation events. By the variations in independent variables more than 73% of the variability in cumulative infiltration during five irrigation events was explained.